قاچاق داروهای تقلبی از پرسودترین منابع درآمدی قاچاقچیان و شبکههای مافیایی پس از قاچاق موادمخدر و اسلحه در دنیا است و این باندها را هر روز با درآمدهای چند میلیارد دلاری به ادامه این کار تشویق میکند. قاچاق داروهای تقلبی برغم خطرآفرین بودن آن با توجه به نیاز بیماران به دارو در ایران نیز رواج یافته و شاهد قاچاق داروهای تقلبی هستیم که در بازار عرضه میشود.
`سعید واقفی` دبیرانجمن داروسازان ایران معتقد است `ارزان بودن، تمایل مردم به سمت تهیه داروهای خارجی و ضعف در کنترل مرزها،مهمترین عوامل ورود و گسترش مصرف داروهای تقلبی در کشور است`. زمان بهداشت جهانی در تعریفی از `داروهای تقلبی` تاکید دارد `دارویی که به صورت عمدی، به لحاظ هویت و منشا، دارای برچسب اشتباه باشد، در زمره داروی تقلبی قرار دارد`.
در تعریف سازمان بهداشت جهانی تصریح شده است: فرآوردهای غیراستاندارد که کیفیت، ایمنی و کارایی کمتری نسبت به نمونههای استاندارد دارند، داروی تقلبی هستند.
بر اساساین تعریف، برخی از این داروها، دارای مواد موثره صحیح، اما در بستهبندیهای جعلی تولیدمیشوند وبرخی دیگر از این داروها، موادتشکیلدهنده اشتباه دارند و یا بدون ماده موثره و یا با مواد موثره ناکارآمد، ارائه میشوند. دبیر انجمن داروسازان ایران با بیان اینکه `داروهای تقلبی شناسنامه ندارند ` ، گفت: به همین دلیل قاچاقچیان با بستهبندیهای مشابه مواد بیکیفیت و غیرموثر یا حتی مرگ آور را تولید و توزیع میکنند.
واقفی، دارو را `مرز بین غذا و سم` خواند و گفت: اگر دارو بجا و اصولی مصرف شود، عامل نجات و معالجه است، اما اگر نادرست مصرف شود، برای بیمار سم است. بر اساس برآورد سال ۲۰۰۵اداره نظارت بر غذا و داروی آمریکا ، میزان فروش داروهای تقلبی در سراسر جهان از ۳/۵میلیارد دلار فراتر رفته است.
این در حالی است که سالانه ۴۰۰میلیون دلار داروی قاچاق که به طور عمده تقلبی هستند، وارد ایران میشود و سود ناشی از آن به جیب قاچاقچیان میرود. براساس گزارشهای وزارت بهداشت، ۹۰درصد داروهایی که درخیابان ناصرخسرو تهران توزیع میشود، تقلبی است، زیرا این داروها در شرایط بسیار آلوده و غیراستاندارد در کارگاههای زیرزمینی تولید و بهعنوان داروی کمیاب و خارجی به مردم عرضه میشود.
برای مثال دیده شده که محتوی بسیاری از آمپولها با آب جوی پر شده و یا کپسولهایی در کارگاههای زیرزمینی با برچسب شرکتهای معتبر و استفاده از مواد غیرمجاز و رنگهای صنعتی پر شده و به مردم عرضه شده است. چنین داروهایی به طور قطع نه تنها درمانکننده نیست، بلکه مشکل ساز هم هست،چهبسا داروهایی که دارو نیست بلکه دارونماست و افراد درشرایط استیصال با استفاده از آن مشکلات تازهای را به جان میخرند.
داروهای تقلبیجان بیماران زیادی رادر خطر انداختهاند و کارشناسان نگران هستند که دادوستد این موادازخرید وفروش غیرقانونی موادمخدر نیز زیانبارتر باشد. مصرف این داروها که بیشتر از کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه وارد میشوند و تولید داخل نیز هستند، باعث افزایش درد وتشدید عصبانیت و خشم در افراد میشود.
دکتر` مهدی اسدزاده` مدیر عامل یکی از شرکتهای داروسازی در این زمینه به خبرنگار ایرنا ، گفت: گزارشهای داروهای تقلبی در کشورهای صنعتی بیشتر مربوط به داروهای جدید و گران قیمت و داروهای موثر بر شیوه زندگی نظیر هورمونها، استروئیدها و داروهای ضد حساسیت است. وی گفت: در کشورهای در حال توسعه بیشتر داروهای تقلبی دردرمان بیماری -های خطرناک و تهدیدهکننده حیات مانند مالاریا، سل و ایدز مورد استفاده قرار میگیرد.
اسدزاده افزود: مصرف مداوم داروهای غیراستاندارد میتواند ناکارآمدی و شکست درمان، مقاومت دارویی و بعضی از موارد مرگ را به همراه داشته باشد. وی تصریح کرد: علاوه بر تبعات سنگین مصرف داروهای تقلبی برای بیماران، تبعات اجتماعی توزیع و عرضه این فرآوردهها در جامعه نیز بسیار مهم و قابل توجه است.
مدیرعامل این شرکت داروسازی بابیان اینکه درایران درصدبالاییاز داروهای قاچاق رانوع تقلبی تشکیلمیدهند، گفت: آماری از میزان داروهای تقلبی تولید داخل در کشور وجود ندارد، ولی بیشتر داروهای تقلبی در خارج از کارخانجاتو در کارگاههای زیرزمینی و به شکل دستی تهیه میشود. وی با بیان اینکه تولید محصولات غیراستاندارد و تقلبی نیاز به امکانات و ابزار آلات گستردهای ندارد، افزود:تولید داروهای تقلبی،تجارتی پرسود است و تقاضای زیاد بازار از سویی و هزینه پایین تولید، دو عامل موثر بر تشویق افراد سودجو برای این کار است.
طبیعی است در کشورهایی که قوانین و دستگاههای اجرایی و نظارتی از قدرت کافی برخوردار نیستند، تجارت فرآوردههای تقلبی گستردهتر است. عواملی نظیرکمیاب بودن و یا عرضهنامنظم داروهای اساسی ویافروش بیقاعده و نیز قیمت بالا و نامتعارف ، دلایلی برای گسترش تجارت داروهای تقلبی است.
به گفته برخی کارشناسان دارو، شیوع، توزیع و مصرف داروهای تقلبی تهدیدی جدی برای نظام سلامت و امنیت بیماران در کشورهای مختلف است. سازمان جهانی بهداشت منشا حدود ۳۵درصد از داروهای تقلبی جهان را کشور هند معرفی میکند.
این سازمان به تمامی کشورهای دنیا توصیه میکند اقدام به تنظیم قوانین مناسب واجرای دقیق دارو کنند تا در حد مقدورات راه برای سوءاستفاده افراد سودجو از خلا قانونی و نظارتی دستگاههای اجرایی وجود نداشته باشد. در بسیاری از کشورها، نبود یک قانون بازدارنده مناسب و یک سیستم نظارتی دقیق وکارآمد باعث شده است تولیدکنندگان داروهای تقلبی بدون ترس از عواقب توقیف و پیگرد قانونی به تولید این فرآوردهها اقدام کنند.
سازمان غذا و داروی آمریکا نیز به کارخانههای داروسازی توصیه میکند، از فناوری `شناسایی از طریق امواج رادیویی` استفاده کنند. اساس این فناوری برقرار دادن یک ریزپردازنده بسیار کوچک در داخل بسته - بندی دارویی است کهبدون نیاز بهباتری و یا منبعانرژی درونیاطلاعات مربوط به دارو را در اختیار کاربر قرار میدهد.
دفتر منطقهای سازمان بهداشت جهانی در حاشیه غربی اقیانوس آرام نیز در سال ۲۰۰۵میلادی نخستین `سیستم شبکهای ضد داروهای تقلبی ` را ایجاد کرد. این سامانه را به اختصار RAS)سامانه اعلام خطر سریع) مینامند . وظیفه کشورهای عضو از جمله ایران پیگیری توزیع محصولات تقلبی درداخل کشورو ارائه سریعاطلاعات به این شبکه برای آگاهی سایر کشورها وجلوگیری از توزیع محموله -های مشابه در آنها است.
دکتر `فرزاد پیرویان` یک داروساز تاکید دارد با توجهبهاینکه محل تولید وتوزیع داروهای تقلبی مشخص نیست، مصرف این داروها غیرمجاز است. وی، داروهای تقلبی را تهدیدی برای امنیت و سلامت جامعه و بیماران دانست و گفت: داروهای تقلبی از شبکه رسمی وارد کشور نمیشوند و متاسفانه به دلیل وجود تقاضا از حجم بالایی برخوردار هستند.
پیرویان گفت: پزشکانی نیز اقدام به تجویز داروهایی میکنند کهدر شبکه غیر - رسمی توزیع میشود و از تقلبی بودن این داروها اطلاعی ندارند و باید با اطلاع رسانی متوجه عواقب آن باشند. وی،آگاهی مردماز عوارض داروهای تقلبی و غیراستاندارد را در کاهش تقاضا و اقتصادی نبودن ادامه کار شبکههای قاچاق داروهای تقلبی، موثر دانست.
به گفته این داروساز، باید بااطلاعرسانی صحیح،مردم را از عواقب و مضرات داروهایی که از مسیر غیررسمی وارد بازار مصرف میشوند، آگاه کرد. دکتر `رسول دیناروند` معاون غذا و داروی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز به خبرنگار ایرنا، گفت: ۹۰درصد فرآوردههای دارویی قاچاق، تقلبی است که با توجه به نامشخص بودن محل تولید و توزیع این داروها، مصرف این قبیل داروها در همه جای دنیا غیرمجاز است. وی، داروهای تقلبی را عمدتا وارداتی دانست و افزود: عمده این داروهای تقلبی شامل داروهای هورمونی ، تقویتی ، دوپینگ ، مخدر و سقط جنین هستند.
` دیناروند` اعلام کرد: اخیرا نوع تقلبی داروهایگران قیمت وارداتیمانند `پلاویس` که برای بیماری قلبی است ، به کشور وارد شده است. معاون وزیر بهداشت، گفت: متاسفانه سازوکارهای توزیع دارودر کشور مطلوب نیست و به همین دلیل نیازمند تحول اساسی در این زمینه هستیم.
وی تصریح کرد: مردم نیز از این وضع چندان راضی نیستند ، بنابر این به دنبال راهکارهای اساسی برای کاهش معضلات ریشه دار کنونی هستیم. دیناروند، تجویز داروها از سوی برخی پزشکان را یکی از علل مهم گسترش مصرف داروهای تقلبی و تقاضای بیماران در این زمینه دانست. وی تصریح کرد:تبلیغات گمراهکننده رسانهای برخی داروها از طریق شبکههای مختلف ماهوارهای نیز در اینباره بیتاثیر نیست.
معاون وزیر بهداشت گفت: برای حذف و یا به حداقل رساندن قاچاق داروهای تقلبی باید زمینهها و ریشههای بروز این معضل را خشکاند. دیناروند، مراکز دارویی تک نسخهای را یکی از راه حلهای اساسی برای مبارزه باداروهای تقلبی دانست و به پزشکان توصیهکرد: درصورت نیاز بیماران به مصرف داروهای خاص ، آنان را به این مراکز و یا داروخانههای هلال احمر هدایت کنند.
وی بابیان این کهدر بسیاری از موارد مردم داروهایی تهیه میکنند که از تقلبی و بیاثر بودن آن اطلاعی ندارند، به داروسازان نیزتوصیه کرد:داروهای خود را فقط از شرکتهای رسمی توزیعکننده دارو خریداری کنند تا داروهای قاچاق در سبد دارویی مردم قرار نگیرد. بااین حال، بحث وجود داروهای تقلبی در کشور یک معضل جدی و اساسی است که نیازمند همکاریهای بین بخشیازجمله وزارت بهداشت، نیروی انتظامی و سازمان -های دیگر است.
منبع: ایرنا
گزارش از رقیه نوری
امتیاز: 0.00
وزارت آموزش و پرورش > سازمان پژوهش و برنامهريزی آموزشی
شبکه ملی مدارس ایران رشد
شما باید یک عنوان و متن وارد کنید!