نظریه انبساط زمین







دید کلی

امروزه ثابت شده است که مقدار حرارتی که از تجزیه مواد رادیواکتیو در قشر جامد زمین تولید می شود معادل یا بیشتر از حرارتی است که به وسیله تشعشع ممکن است از زمین خارج شود. طرفداران نظریه انبساط کره زمین پا را فراتر نهاده و معتقدند که مقدار حرارت حاصل از تجزیه مواد رادیواکتیو، خیلی بیشتر از حرارت (پرتوافکنی) زمین است و بدین جهت مرتبا حرارت زمین اضافه می شود.

شواهد مربوط به انبساط زمین

در سال 1937 فیزیکدانان نظری معتقد بودند که با گذشت زمان و در طی انبساط کیهان، ثابت گرانش جهانی در حال کاهش است. از آنجا که ثابت گرانش بطور مستقیم بزرگی نیروی گرانشی بین اجرام سیاره ای را کنترل می کند، بنابراین کاهش آن، کم شدن تدریجی نیروهای جاذبه زمین اجرام و افزایش شعاع زمین را در پی خواهد داشت. برای این منظور در ابتدا انبساطی معادل 2000 کیلومتر پیشنهاد شد ولی امروزه فیزیکدانان فقط انبساطی در حدود 100 کیلومتر را امکانپذیر می دانند و این میزان انبساط ناشی از کاهش G جهانی فقط پاسخگوی افزایش سطحی معادل 5 یا 6 درصد است که برای توجیه جابجایی قاره ها کافی نبوده و بسیار اندک است. از طرفی انبساط ناشی از گرمای حاصل از عناصر رادیواکتیو نیز در نظر گرفته شده است. اگرانبساط تنها ناشی از این سازوکار باشد، تنها می توان افزایش در حدود چند ده کیلومتر داشته باشد. در نظریات جدید انبساط سریع از زمان شکسته شدن پانژه آ درنظر گرفته می شود. براساس این مدل آهنگ انبساط زمین (شعاع زمین) 6 میلی متر در سال تخمین زده شده است.

تصویر

نقاط قوت و ضعف این تئوری

این تئوری قادر به توضیح زونهای کششی از جمله شکافهای وسط اقیانوس، ریفتهای درون قاره ای و گسلهای نرمال می باشد ولی از توجیه زونهای همگرا در سطح زمین عاجز است. از پیامدهای این تئوری آن است که در صورت میزان انبساط پیشنهادی، دمای سطحی زمین آنقدر بالا می رود که تشکیل حیات بر روی آن امکانپذیر نمی باشد. در اثر انبساط مداوم حوضه های اقیانوسی متعددی تکمیل می شود که آب بایستی آنها را پر کند ولی شواهد نشان می دهد که در بیشتر دوره ها، رسوبات کم عمق دریایی برجای گذاشته شده است. همچنین محاسبه ممان اینرسی قدیمی یکی از مهمترین دلایل رد تئوری انبساط زمین است. سیستم ماه- زمین و اثر کشندی سال در گذشته بایستی بیشتر از امروز بوده باشد و با مطالعه بر روی حلقه رشد مرجانها که به شدت تابع تغییرات طول شبانه روز است، مشخص شده است که طول روزهای سال در زمان دونین میانی روز بوده است. افزایش میانگین طول روز تا میزان امروزی حدود 24 ثانیه در میلیون سال بوده است. این اطلاعات نشان می دهد که میزان گشتاور زاویه ای در دونین 4/99 تا 9/99 درصد امروزی بوده است که با خطای محاسبات عملا قابل صرفنظر کردن است. روشهای دینرینه مغناطیس نیز بر علیه تئوری انبساط زمین هستند و نیز اگر اشتقاق قاره ها در اثر انبساط زمین باشد، دیگر نیازی به زونهای فرورانش نبود در حال حاضر بیشترین جدایش و توسعه در جهت شرقی- غربی رخ می دهد و اگر این الگو حاصل انبساط زمین باشد، افزایش تدریجی بایستی باعث برآمدگی استوا گردد ولی عملا چنین نیست.

مباحث مرتبط با عنوان


تعداد بازدید ها: 21316