بررسى‏هاى تاریخى نشان مى‏دهد که عامل اساسى دین‏ زدایى در غرب، نواقص‏ موجود در فهم مسایل دینی و گرایش مادى دانشمندان غربى است و هیچ عامل‏ حقیقى که توجیهى منطقى و مستدل براى این روند در غرب به دست دهد، در میان ‏نیست.
فلسفه‏اى که هم‏اکنون فرهنگ غرب مبتنی بر آن است، ریشه مادى ‏گرایى دارد وگرایش مادى کشورهاى غربى به کلى موجب گشته، عامل معنوى پیوند دهنده‏افکار در آن جامعه از هم پاشیده شود و افکار بسیار متفاوتى ظاهر شوند که وجه ‏مشترک آنها، مذهب زدایى و مخالفت‏ با معنویات است.این عوامل بر تفکر شرق تاثیر داشته است ، به هر حال علاوه بر امور درونى، امور زیر تاثیر بسیارى در ایجاد تفکر دین زدایی در شرق داشته‏اند:

• الف: مذهب ‏زدایى در غرب و نفوذ آن در دیگر جوامع
• ب: گسترش فتوحات استعمارى غرب
• ج: گسترش قدرت صنعتی و تجارى غرب
• د: در دست داشتن ابزارهاى تبلیغى پیشرفته و گسترده در جهان غرب

منابع

• ایان باربور، علم و دین، ترجمه بهاءالدین خرمشاهى، ص 152 تا 278
• محمدعلى فروغى، سیرحکمت در اروپا، ص 15 به بعد