عوامل بازدارنده خلاقیت






نگاه اجمالی

بسیاری چنین می‌پندارند که ابداع ، خصوصیت ذاتی برخی افراد است که با این توانایی متولد می‌شوند. در صورتیکه مدتهاست ثابت شده است که این استعداد در نوع بشر به اندازه حافظه عمومیت دارد. و می‌توان آنرا با کاربرد اصول و تکنیکهای معینی ، با ایجاد طرز فکرهای جدید ، با اجتناب از عادات و عواملی که این استعداد را خفه می‌کند، و با کاربرد مداوم آن پرورش داد. اما درعین حال عواملی مانع خلاقیت می‌شوند.

توصیف عوامل مانع خلاقیت

عادات پیشین مانع حل مسئله اند.

یکی از دلایلی که ما هر چه بیشتر رشد می‌کنیم، خلاقیتمان کمتر می‌شود آن است که قربانی عادات می‌شویم. در نتیجه تحصیلات و تجارب عوامل بازدارنده‌ای در ما ایجاد می‌شود که طرز فکر ما را به سوی جمود می‌کشاند. این عوامل در هنگام برخورد خلاق ما با مسائل ، مانع ایجاد می‌کنند. این نوع مانع را به اسامی ‌مختلف شناسایی نموده‌اند. از جمله می‌توان به لجاجت در طرز کار اشاره کرد. روان شناسان تجربی آنرا به نامها جمود در حل مسائل ، مکانیزاسیون ، سرسختی و توقف نامیده‌اند.

دلسرد کردن خود به عنوان یک عامل بازدارنده

تجربه رهبران خلاقیت ، آنان را در مورد این واقعیت تحت تاثیر قرار داده است که بسیاری از مردم خلاقیت خود را با دلسرد نمودن خویش تحلیل می‌برند. کوششهای خلاق ما مادام که تقریبا همه گرایش به دلسرد کردن آن دارند، با مانع مایوس کننده کافی روبرو است. لیکن دلسرد کردن به دست خویش غالبا نیروی عجیب خفه کننده‌ای برای خلاقیت است.

کمرویی مانع خلق ایده‌هاست.

در اغلب موارد کمرویی از تردیدهای واقعی افراد درباره استعداد خلاقشان سرچشمه می‌گیرد. قطعا تردیدی وجود ندارد که ما دارای استعداد و قدرت تصور هستیم و نیز می‌توانیم آنرا در صورتی که اراده کنیم بکار بریم. لیکن حتی وقتی ایده‌ای به نظرمان می‌رسد، غالبا به علت شک و تردید آنرا بروز نمی‌دهیم. ترس از کمرویی ، گرایش به متوقف ساختن ما پس از یک پروژه خلاقیت دارد.

نزدیکان بهترین مشوقین‌ هستند و برعکس.

دلسرد کردن‌هایی که بیش از همه در تخریب خلاقیت موثر است آنهایی است که از طرف افرادی که به آنان علاقمندیم سرچشمه می‌گیرد. در داخل خانواده تشویق با ارزش تر از هر جای دیگر است. غالب ما در کودکی به نحو بارزی خلاق هستیم. با این وجود بسیاری از ما وقتی بزرگ می‌شویم غیرخلاقیم. یکی از دلایل آن عبارت است از آنکه در جامعه ، روی اهمیت ایده‌ها تاکید نشده است. دلیل دیگر آن است که غالب والدین یا به صورت فعال در دلسرد کردن کودکان خود و یا حدقل در عدم تشویق فعالانه آنان مقصر هستند. روانشناسان بر اهمیت ارتقا اعتماد به نفس کودکان تاکید نموده‌اند.

مباحث مرتبط با عنوان


تعداد بازدید ها: 16763