عُقبه بن سمعان از همراهان سیدالشهداء در واقعه
کربلا می باشد. وی غلام
رباب، همسر امام حسین محسوب می شد، اما در حقیقت در خدمت سیدالشهداء بود و کارهای ایشان از قبیل جهاز اسبها و شتران و آماده ساختن آنها برای آن حضرت را انجام می داد. بعد از شهادت
سیدالشهداء، سپاه
عراق او را گرفتند و بعد به گمان اینکه برده رباب است آزاد ساختند.
هنگامی که سپاه حر سر راه
امام حسین قرار گرفت، حرّ به حضرت گفت: و این نامه هایی که می گویی اهل
کوفه به تو نوشته اند، چیست؟
حضرت به عقبه فرمود که آنها را بیاورد و عقبه دو خورجین، پر از نامه و طومار گشود و نامه ها را به آنها نشان داد.
خود وی نقل می کند که من از مکّه تا کربلا و بعد از شهادت حسین بن علی با او بودم و هرگز از او جدا نشدم. کلمه و خطبه ای نبود مگر اینکه آن را شنیدم. به خدا قسم، برخلاف آنچه عده ای می گویند، در هیچ مرحله ای آنحضرت نخواست تا اجازه دهند نزد
یزید رفته و با او بیعت کند و یا ایشان را به مرزهای دوردست ببرند، آن حضرت فقط گفت: اجازه دهید به محلّی که از آنجا آمدم بازگردم، یا اجازه دهید در سرزمین وسیع خدا بگردم و ببینم کار این مردم به کجا خاتمه خواهد یافت.
و نکته زیبا و شگفت انگیز اینکه در زیارت رجبیه بخش زیارت شهداء می خوانیم:
. . . السلام علی عقبه بن سمعان. ترجمه: و همچنین سلام بر عقبه بن سمعان.
منابع:
الکامل فی التاریخ ج 4 ص 54 / قاموس الرجال ج 7 ص 218 و 219