دید کلی
فر ،
رنگ و
وجود مو در انسان ، از شخصی به شخص دیگر تفاوت میکند. با وسایل و
مواد شیمیایی شخصی ، به انتخاب خود میتوان پیچ و تاب و رنگ مو را تغییر داد. اما روییدن مو در جایی که مو ندارد و جلوگیری از طاسی طبیعی در اختیار انسان نیست.
رویش مو
مینوکسیدیل ، مادهای است که موجب اتساع محیطی عروق میشود و برای کاهش
فشار خون مورد استفاده قرار میگیرد. بکار بردن آن در زیر قطعاتی از
پوست که در آنجا فولیکولهای مو وجود داشته باشد، موجب رویش موهای ظریف مانند موی نوزاد میشود. رویش مو تا وقتی ادامه دارد که این دارو مصرف میشود. این اثر موقتی امکاناتی برای نمو کنترل شده موی آدمی بوجود میآورد.
داروهای ازاله مو
منظور از ازاله مو یا موبَر ، جدا کردن مو از بدن به طریق شیمیایی است. مواد شیمیایی ازاله مو همان طور که بر مو اثر میکنند، بر پوست بدن نیز تاثیر دارند. بنابراین ، بایستی آنها را با احتیاط بکار برد. حتی در اینصورت هم این داروها تا حدی بر پوست اثر میکنند و جلوگیری کامل از این اثر تقریبا غیر ممکن است. به همین دلیل فواصل زمانی بین کاربردهای داروی ازاله مو نباید کمتر از یک هفته باشد.
داروهای ازاله مو را هرگز نبایستی بر پوست عفونی شده یا خراشدار بکار برد و به دنبال مصرف آنها نباید مواد دافع بوی منقبض کننده مورد استفاده قرار گیرد. هرگاه
منافذ عرق با ماده دفعبو مسدود شود، مواد شیمیایی سوز آور حفظ میشوند و ممکن است آسیب قابل توجهی ایجاد کنند. اما اگر منافذ عروق باز باشند، مواد سیال بدن ، مواد شیمیایی سوزآور را رقیق کرده ، شسته ، از بدن خارج میکنند.
موضعی که بر روی آن داروی ازاله مو بکار برده میشود، با
آب صابون شسته ، پس از خشک شدن بر آن ، مقداری پودر تالک پاشیده میشود.
مواد شیمیایی بکار رفته در ازاله مو
سولفید سدیم ،
سولفید کلسیم و
سولفید استرنسیم ( همه این سولفیدها در آب محلولند ) و
کلسیم یتوگلیکولات.
کلسیم یتوگلیکولات (
CaHCH2COO2) ، نمک همان اسیدی است که برای شکستن پیوندهای
S - S میان
پروتئینها در فر دائمی بکار میرود.
مکانیسم عمل
مواد شیمیایی موجود در موبر ، خاصیت نرم کردن کراتین پوست دارند. در ضمن ترموها را به اندازهای تخریب میکنند که بدون زحمت با دست کنده میشوند. بدین ترتیب که سولفیدهای محلول در آب ، همگی بر اثر
هیدرولیز یون سولفید در آب ، بازهای قوی ایجاد میکنند. این ترکیبات از لحاظ شیمیایی بر مو اثر میکنند. پیوندهای موجود در زنجیرهای پروتئینی را میشکنند و با این عمل ، پروتئین به
آمینو اسیدهای محلول و
پپتیدهای کوچک شکسته ، از پوست جدا میشوند.
ریشه مو با مواد فوق از بین نمیرود و از این جهت ، مو دو مرتبه رشد مینماید.
اسپری مو
همواره بخشی از در آمد ما صرف خرید شماری از فرآوردههای شیمیایی میشوند که برای پوست ، مو ، لباس و دیگر چیزهای مفید بکار میآیند. شناخت شیمی بنیادی لوازم آرایشی ، مواد پاک کننده ، پوششها یا روکشهای سطح و امثال آنها ، میتواند ارزش قابل ملاحظهای در انتخاب این فراوردهها داشته باشد. درک اثر شیمیایی یک محصول در این داوری به ما یاری میدهد که آیا خطر احتمالی آن اثر ، ارزش رضایت خاطری را که از آن بدست میآوریم دارد یا نه. واکنشهای آلرژیزا و استفاده سالم از یک فرآورده ممکن است از شخصی به شخص دیگر تفاوت داشته باشد.
افشانهها یا اسپریهای مو ، اساسا محلولهایی از یک رزین در یک حلال فرار هستند. دلیل استفاده از این افشانهها این است که وقتی بر مو افشانده شوند، پوشش نازکی با استحکام کافی ایجاد میکنند که پس از تبخیر حلال ، مو را در جای خود نگه میدارد.
|
رنگ مو
|
ترکیب شیمیایی اسپری مو
رزین معمولی در افشانههای مو ، پلیمر افزایشی
پلی ونییل پیرولیدون (PVP) است. این رزین در فرمولبندیهای افشانه ،با یک
پلاستی سایزر ( ماده نرم کننده پلاستیک ) ، یک
ماده دافع آب و یک مخلوط
حلال ـ پیشران آمیخته میشود. پلاستی سایزر موجب میشود که
پلاستیک ، نرم و بیشتر انعطاف پذیر باشد. غلظت رزین افشانههای مو در حدود 4% است.
افزایندههای دیگر ، مانند روغنهای سیلیکونی ، بیشتر برای براق کردن مو به افشانهها افزوده میشود. چون PVP میل به گرفتن رطوبت دارد، سعی میشود که بجای آن ، از پلمیرهایی که خاصیت نمگیری کمتری دارند، استفاده میشود. مثلا کوپلیمیری که به نسبت 40: 60 ، از
پیرولیدون ازونییل و
استات وینیل ساخته شده است، کنترل رطوبت را به نحو بهتری انجام میدهد.
فر مو
موی مرطوب ، یک و نیم برابر طول موی خشک کشیده میشود، زیرا
آب که دارای PH=V است، بعضی از
پیوندهای یونی را ضعیف میکند و موجب تورم
کراتین میشود. اتصالهای عرضی
دی سولفید میان دوز غیر پروتئین در مو وجود دارند که پیچیدن مو بر بیگودی ، سبب ایجاد کشش در اتصالهای عرضی میشود. در فر سرد ، این اتصالهای عرضی با یک عامل کاهنده شکسته و کشش ایجاد شده برطرف میشود. سپس یک عامل
اکسید کننده ، اتصالهای عرضی را مجددا ایجاد میکند و مو ، شکل بیگودی را به خود میگیرد.
ترکیب شیمیایی فر مو
متداولترین عامل کاهندهای که برای شکسته شدن اتصالهای عرضی بکار میرود،
اسید تیوگلیکولیک است و عوامل اکسید کننده و معمول ، عبارتند از
پراکسید هیدورژن و
پربوراتها و
سدیم یا
برومات پتاسیم. یک نوع محلول خنثی کننده متداول ، شامل یک یا چند عامل اکسید کننده حل شده در آب است. وجود آب و یک باز قوی در محلول اکسید کننده به شکستن و تشکیل مجدد پیوندهای میان مولکولهای پروتئینی مجاور هم نیز کمک میکند. اما بکار بردن بسیار مکرر یک باز قوی ، سبب شکنندگی و بیجان شدن مو میشود.
مباحث مرتبط با عنوان