کلیات گیاه شناسی
رازیانه گیاهی است معطر ، علفی و دوساله که ارتفاع آن تا 2 متر می رسد ساقه آن دارای شیارهای هم دریف و موازی می باشد برگهای آن نازک و نخی مانند شود است .گلهای رازیانه زرد وبصورت خوشه در انتهای ساقه ظاهر می شود . یوته رازیانه کوچک و بطول حدود 8 میلیمتر و عرض 3 میلیمتر بوده و دارای بوئی معطر و طعمی شیرین می باشد .
رازیانه درمناطق
مدیترانه ای بخوبی رشد می کند و در
ایران در مناطق شمالی کشور دردامنه های کوههای
البرز بطور خود رو می روید .
رازیانه دارای حدود 10% روغن ، کمی مواد قندی و مس ویلاژ و حدود 4% اسانس می باشد . روغن رازیانه دریا 4%
اسید پال میتیک ، 22%
اسید اولیئک ، 14%
اسید لینوئیک و 60%
اسید پتروسلینیک می باشد.
اسانس رازیانه که از تقطیر میوه آن بوسیله بخار بدست می آید مایعی است زرد .
در صد گرم برگ رازیانه تازه مواد زیر موجود است :
آب | 90 گرم
| پروتیئن | 2/5 گرم
| چربی | 0/4 گرم
| مواد نشاسته ای | ا4/5 گرم
| کلسیم | 100 میلی گرم
| فسفر | 50 میلی گرم
| آهن | 2/5 میلی گرم
| پتاسیم | 400 میلی گرم
| ویتامین آ | 3500 واحد
| ویتامین ث | 30 میلی گرم |
|
خواص دارویی
رازیانه از نظر طب قدیم ایران گرم و خشک است . ریشه رازیانه گرمتر از بقیه قسمت های گیاه است .
- رازیانه اثر زیاد کنده شیر را در زنان شیر ده دارد و بدین منظور می توان از دم کرده رازیانه استفاده کرد .
- اشتها آور و مقوی است .
- نفخ و گاز معده رااز بین می بر د .
- قاعده آور است .
- برگهای رازیانه ادرار آور است .
- جوشانده ریشه رازیانه ملین و مسهل است .
- روغن تخم رازیانه کرم روده را از بین یم برد .
- حالت تهوع رابر طرف می کند .
- برای برطرف کردن آُسم ، سرفه و تنگی نفس از دم کرده تخم رازیانه بمقدار سه فنجان در روز استفاده کنید .
- برای رفع اسهال رازیانه را با زیره سبز به نسبت مساوی دم کرده و به مریض بدهید .
- میتوان از رازیانه به عنوان داروی ضد نفخ بصورت زیر استفاده کرد :5 گرم پودر انیسون و 5 گرم پودر زیره کرمان ، 5 گرم پودر تخم گشنیز و 5 گرم پودر رازیانه رابا هم مخلوط کرده در یک لیتر آب جوش بریزید و آنرا بمدت 10 دقیقه دم کنید سپس آنرا صاف کرده و کم کم بنوشید.
- رازیانه بعلت داشتن هورمون زنانه رشد دخترها را جلو می اندازد .
- رازیانه مغز را فعال می کند .
- ریشه رازیانه دارای کومارین Coumarin می باشد . چون این ماده رقیق کننده خون است بنابراین آنهایی که مبتلا به تصلب شرائین یا انسداد رگها هستند می توانند از جوشانده ریشه رازیانه استفاده کنند .
- دردهای مفاصل را برطرف می کند .
- اشتها را زیاد می کند .
- برای از بین بردن درد آرتروز روغن رازیانه را در محل درد بمالید .
طرز استفاده:
- دم کرده رازیانه : مقدار یک قاشق چایخوری رازیانه را کوبیده و در یک لیوان آب جوش بریزید و آنرا بمدت 10 دقیقه دم کنید .
- دم کرده برگ رازیانه : 30 گرم برگ رازیانه را در یک لیتر آب جوش ریخته و بمدت ده دقیقه دم کنید . این دم کرده مقوی اعصاب بوده و هضم غذا را سریع می کند .
مضرات:رازیانه چون گرم است بنابراین برای گرم مزاجها خوب نیست و اینگونه افراد باید آنرا با
سکنجبین بخورند . زیاده روی در مصرف رازیانه معده راسست کرده و تشنج می آورد .