تیره کتوس


شرح تیره استبرق – کتوس
Asclepiadaceae

گیاهان تیره استبرق عموماً به استثنای تعداد کمی اختصاصاً در مناطق حاره کره زمین می رویند و تعداد کلی آنها نیز در حدود 2000 گونه است که در 200 جنس جای دارند.
اغلب آنها گیاهانی پایا با ساقه راست یا بالا رونده و بعضی نیز بوته مانند و یا بندرت به صورت درختچه می باشند در بین انواعی از آنها نیز که در صحاری و نواحی خشک می رویند نمونه هایی با ظاهر گوشتدار دیده می شود. از اختصاصات آنها این است که برگهای متقابل یا فراهم ، ساده یا کامل و بدون استپیول دارند.ظاهر بعضی از آنها نیز مانند Stapelia ها که در برخی از نواحی آفریقا جنوبی پراکندگی دارند عیناً شبیه کاکتوس ها است.
گلهای آنها منظم ، نر - ماده، 5 قسمتی به رنگهای مختلف و مجتمع به صورت گرزن یا خوشه هایی در محور ساقه و یا در قسمت انتهایی آن است. جام گل آنها به تفاوت ممکن است قیفی یا زنگوله ای شکل باشد و یا به لوله باریک منتهی به پهنک نسبتاً مسطح ختم شده باشد. از مشخصات دیگر آنها این است که در قسمت انتهایی لوله جام آنها غالباً زوائد زبانه ای شکل به وضع مختلف دیده می شود. مانند آنکه در Periploca ها این زوائد وضع متناوب با قطعات جام گل دارد. پرچم های آنها در Asclepias ها دارای میله پیوسته به هم است . از مجموع آنها لوله ای بوجود می آید که از ناحیه قاعده حدود تخمدان را فرا می گیرد در حالیکه از بال به 5 بساک منتهی می شود بساک پرچم ها معمولاً آزاد است ولی هر یک از آنها به یکی از سطوح کلاله پیوستگی دارد. هر پرچم دارای یک زائده و مجموع آنها شامل 5 زائده گلبرگ مانند از خارج است از انتهای هر یک از آنها نیز استطاله ای خارج می شود که به سمت پائین خمیدگی داشته بر روی کلاله تکیه می کنند هر یک از خانه های بساک محتوی تعداد بسیاری دانه گرده است که به مایع چسبناکی آغشته می باشند.
مادگی این گیاهان از 2 برچه محتوی تخمک های فراوان تشکیل می یابد برچه های آنها به نحوی قرار دارد که قسمت قاعده آنها آزاد ولی بخش فوقانی آنها به یکدیگر متصل بوده و کلاله حجیم 5 وجهی ختم می شود. در قسمت فوقانی هر یک از گوشه های کلاله آنها 2 جسم کوچک چسبناک مشاهده می گردد که دو استطاله باریک (بازو)
با آنها پیوستگی دارد. انتهای آزاد هر یک از این دو استطاله است که به مجموعه ای از دانه های کرده (Pollinie) در خانه های بساک ارتباط پیدا می کند.
در بعضی از این گیاهان بساک پرچم ها بر روی کلاله متکی نیست وپولینی نیز در آنها تشکیل نمی گردد. دانه های گرده آنها به صورت دسته های 4 تایی در می آید که مجموعاً در محفظه های کوزه ای و یا به اشکال دیگر در مایعی جای دارند.
میوه این گیاهان از 2 فولیکول محتوی دانه های فراوان تشکیل می یابد. دسته ای از تارهای ظریف نیز به اشکال مختلف در دانه های آنها دیده می شود.
از اختصاصات تشریحی این گیاهان آن است که آبکش حول مغزی و مجاری ترشحی لاتکس (مجاری فاقد جدار عرضی) در آنها دیده می شود.
جنسهای مهم آنها از نظر تعداد عبارتند از :
Asclepias (دارای 100 گونه)
Marsdenia ( گونه70)
Ceropegia ( گونه100)
Stapelia ( گونه100)
Periploca ( گونه12)
Vincetoxicum , Cynanchum (جمعاً 200 گونه)


تعداد بازدید ها: 11170