بدعت

«بدعت» به معنی نوآور یا نوآورده است و در اصطلاح کلام و علوم دینی به «پدید آوردن رسم، آیین یا باوری تازه در دین» گفته می‌شود؛ رسم و آیین و باوری که ریشه در قرآن و سنت پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم و ائمه علیهم السلام ندارد. چنین رسم و آیینی به دو گونه پسندیده و ناپسند تقسیم می‌شود.

بدعت پسندیده که از آن به «سنت حسنه» تعبیر می‌شود، رسم و آیینی است نیک و ستوده که با قرآن و سنت ناسازگار نیست و با آنکه ریشه در قرآن و سنت ندارد، باعث گمراهی انسان‌ها نمی‌شود. چنین سنتی هیچ‌گونه منع و اشکال شرعی ندارد، بلکه با اصول کلی دین و احادیث و آیاتی همچون آیه‌ی زیر سازگار است:
« من سنّ سنةً حسنة کان له اجرها و اجر من عمل بها»
(هر کس سنت نیکویی بنا نهد از پاداش آن و نیز ثواب عمل‌کنندگان به آن بهره می‌برد.)
اما سنت ناپسند که در حال حاضر به آن «بدعت» گفته می‌شود، رسم و آیینی است بد و ناستوده که با قرآن و سنت ناسازگار و در تعارض است و باعث گمراهی انسان‌ها و تباهی اندیشه‌های دینی مردم می‌شود. احادیث فراوانی در مذّمت بدعت و بدعت‌گذار وارد شده است. این نوع از بدعت، پدیده‌ای است مخالف با سنت، و در واقع افزودن چیزی است در دین که اسلام آن را معتبر نمی‌داند و دین ناب تأییدش نمی‌کند.

منابع:
دایره المعارف تشیع، ج 3؛ مجمع البحرین،‌ ج 1؛ میزان الحکمه، ‌ج 1، ص 379؛ سفینه البحار، ‌ج 1