ابابیل

«ابابیل» به معنای دسته‌ها و گروه‌هایی از پرندگان و اسب‌ها و شتران است. این کلمه تنها یک بار در قرآن، در آیه 3 سوره فیل به کار رفته است و به همین دلیل در کتاب‌های لغت و تفسیر بحث‌های مفصلی را برانگیخته است.
برخی از مفسران آنان را دسته‌ای پرستو، گروهی مرغابیان سبز با منقار زرد، و برخی پرندگان سیاه دریایی دانسته‌اند.
چهل سال قبل از بعثت، یعنی در سال تولد حضرت محمد مصطفی صلی الله علیه و آله، که بعدها عام الفیل نام گرفت، سپاه مجهز ابرهه، پادشاه یمن، به قصد تخریب خانه خدا راهی مکه شدند، ولی در میان راه، قبل از رسیدن به مکه، با هجوم دسته‌ای پرنده از سوی دریای احمر مواجه شدند.
هر یک از آن پرندگان سه عدد سنگریزه با خود همراه داشت که تقریباً به اندازه نخود بود. پرندگان این سنگریزه‌ها را بر سر لشگریان ابرهه فرو انداختند و همه آنها را هلاک کردند.
برخی گفته‌اند سنگریزه‌ها به هر جای بدن سپاهیان ابرهه می‌خورد، در بدنشان فرو می‌رفت.
بعضی مفسرین نیز گفته‌اند نخستین بار که بیماری آبله در سرزمین عربستان مشاهده شد، همان سال بود، و برخی از لغت شناسان به رابطه بین ابابیل و آبله معتقدند.

منابع:
دایرةالمعارف بزرگ اسلامی ج2، تفسیر نمونه‌ ،ج 27؛ تفسیر المیزان، ج 20؛ تفسیر مجمع البیان ج 10