منو
 کاربر Online
521 کاربر online
تاریخچه ی: ارتعاش صوت

نگارش: 1

دید کلی

تجربات روزمره نشان می دهد که احساس شنیدن وقتی برای ما پیدا می شود که شی در مجاورتمان به ارتعاش در آید. بعنوان مثال فرض کنید ، یک سینی فلزی بر روی یک میز قرار دارد. حال اگر با دست خود ضربه کوچکی بر آن وارد کنیم ، در این صورت سینی فلزی ارتعاش کرده و در اثر آن صدایی به گوشمان می رسد. بنابراین در اثر ارتعاش صوت تولید می شود.

ارتعاش چیست؟

وقتی نقطه ای را داری حرکت ارتعاشی می دانیم که حرکات متناوب شبیه بهم را در زمانهای متساوی انجام دهد. هر چند در زبان عادی ارتعاش را برای رفت و آمد نقطه یا جسم در روی یک خط مستقیم به کار می برند ، ولی باید دانست که در تعریف ارتعاش انحصار به هیچ حرکت بخصوصی قید نشده است. بعنوان مثال نقطه یا جسمی که در روی دایره یا چند ضلعی مسدود و یا منحنی غیر مشخص مسدودی حرکت متناوب متشابه بنماید ، بنابر تعریف دارای حرکت ارتعاشی است.
شایان ذکر است که لازم نیست در حین یک ارتعاش جسم یا نقط9 در حرکت خود سرعت ثابت داشته باشد. از جمله ممکن است ، سرعت متحرک در قسمتی از حرکت خود تند و در قسمت دیگر کند باشد ، و یا متحرک در وسط دارای حرکت تندتر و در طرفین دارای حرکت کندتر باشد ، و یا دارای حرکت با سرعت ثابت باشد.

انواع ارتعاش

هرگاه در نقطه ای از یک محل الاستیک ، ارتعاش ایجاد شود ، آن ارتعاش به صورت تدریجی و با سرعت ثابت به تمام نقاط اطراف آن نقطه انتقال پیدا می کند ، در این حالت گفته می شود که ارتعاش در محیط مذکور انتشار پیدا کرده است.اما در صورتیکه مسیر انتشار ارتعاش خط مستقیم باشد ، امتداد ارتعاشات نسبت به امتداد انتشار دو وضعیت می تواند پیدا کند. یا اینکه این دو امتداد بر هم عمودند که در این صورت ارتعاش را عرضی می گویند و یا اینکه این دو امتداد با هم موازی هستند که در این حالت ارتعاش را طولی می گویند.

چند مثال ساده

  • طنابی به طول ....... را در نظر بگیرید که یک سر آن در نقطه ای محکم بسته شده است. حال اگر سر دیگر طناب را که در دستمان قرار دارد ، در راستای عمود بر زمین با سرعت به طرف بالا و پایین حرکت دهیم ، ارتعاشی در طول ریسمان منتشر می شود. راستای ارتعاش این ریسمان عمود بر جهت انتشار می باشد. این ارتعاش نمونه ای از یک ارتعاش عرضی است.
  • فنری به طول یک متر را در نظر بگیرید که دو سر آن محکم بسته شده است. حال اگر با دست خود دو طرف فنر را گرفته و آن را به سمت مرکز فنر فشار داده و رها کنیم ، در این صورت ارتعاشی در طول طناب ایجاد می شود که در همان جهت انتشار موج می باشد. این ارتعاش نمونه ای از یک ارتعاش طولی است.

آیا انتقال ارتعاش با انتقال ماده همراه است؟

هر چند پدیده ارتعاش عرضی و یا ارتعاش طولی در تمام طول محیط ارتجاعی انتشار و انتقال پیدا می کند ، با وجود این ، هر جزیی از محیط به نوبه خود حرکت کوچکی کرده و ساکن می شود و لذا چیزی که در محیط انتشار پیدا می کند ، ماده نمی باشد. بلکه پدیده ارتعاش است که جزئی به جز دیگر منتقل می شود. چنانچه هرگاه مقداری خرده کاه روی سطح آب مواج حوض بریزیم ، ملاحظه می کنیم که ذرات کاه در جای خود حرکت متناوب از بالا به پایین و بالعکس را می نمایند ، ولی از جای اصلی خود روی سطح آب دور نمی شوند.

شرط انتقال ارتعاش

نه تنها انتقال پدیده ارتعاش بلکه وجود این پدیده در جسم مرتجع بواسطه این است که هر یک از اجزا جسم عین حرکتی را که جز مجاور انجام داده ، بکلی در لحظه بعد انجام می دهد ، و اگر تمام اجزا در یک لحظه با هم و به طور کاملا یکسان حرکت می نمودند ، هیچ وقت ارتعاش یا تراکم و انبساط ، انتقال پیدا نمی کرد ، و یا به عبارت دیگر موج تولید نمی گشت.

سطح ارتعاش موج

هرگاه ارتعاش به تمام محیط انتقال پیدا کند ، هر قسمت از آن ارتعاش کامل را انجام خواهد داد ، ولی چون اجزا مختلف محیط ارتعاشی پشت سر هم داخل در ارتعاش می شوند ، لذا ممکن است قبل از اینکه جز دیگر محیط داخل در حرکت گردد ، حرکت جز اول تمام شود ، و یا اینکه حرکت جزئی از محیط در جهت و یا در خلاف جهت جز دیگر باشد. به عبارت دیگر اجزا مختلف محیط در یک فاز از حرکت نیستند. سطحی که اجزا مختلف محیط را محدود می سازد و نقاط واقع در آن همگی هم فاز می باشند ، به سطح موج معروف است.

طول موج ارتعاش

هرگاه منبع ارتعاش کوچک بود. و ما در فاصله نسبتا زیادی از آن واقع باشیم ، سطح موج را سطح تخت فرض می کنند. اگر چه تمام نقاط واقع بر سطح موج هم فاز می باشند ، ولی لازم نیست که نقاط واقع بر دو سطح موج غیر مشخص نیز هم فاز باشند. در صورتی که نقاط واقع بر دو سطح موج متوالی هم فاز باشند فاصله عمودی این دو سطح را طول موج می نامند.

انرژی امواج انتقالی

وقتی امواج در یک محیط الاستیک انتشار پیدا می کند ، آن چیزی که انتشار پیدا می کند ماده نیست. گفتن آنکه چیزی که انتشار پیدا می کند ، پدیده تراکم و انبساط است ، نیز درست مطلب را برای ما روشن نمی سازد. لذا باید گفت که آنچه در واقع در حین انتشار ارتعاش ، انتقال پیدا می کند ، انرژی می باشد که به شکل موج از نقطه ای به نقطه دیگر انتقال پیدا می کند.

مباحث مرتبط با عنوان




تاریخ شماره نسخه کاربر توضیح اقدام
 سه شنبه 17 آذر 1383 [06:45 ]   3   حسین خادم      جاری 
 یکشنبه 08 آذر 1383 [17:24 ]   2   حسین خادم      v  c  d  s 
 شنبه 30 آبان 1383 [08:39 ]   1   حسین خادم      v  c  d  s 


ارسال توضیح جدید
الزامی
big grin confused جالب cry eek evil فریاد اخم خبر lol عصبانی mr green خنثی سوال razz redface rolleyes غمگین smile surprised twisted چشمک arrow



از پیوند [http://www.foo.com] یا [http://www.foo.com|شرح] برای پیوندها.
برچسب های HTML در داخل توضیحات مجاز نیستند و تمام نوشته ها ی بین علامت های > و < حذف خواهند شد..