اعتکاف از اصطلاحات
فقه اسلامی و به معنی اقامت طولانی در یکی از
مساجد جامع به منظور عبادت است. اعتکاف از عبادتهایی است که سابقه تاریخی فراوانی دارد. بسیاری از پیامبران و موحدان برای راز و نیاز با خداوند و تهذیب نفس و تقویت روح به مدت طولانی در نقطهای معین و به دور از زندگی مادی اقامت میگزیدند.
پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم پس از
بعثت به این سنت دیرینه، با تغییراتی، عمل میفرمود و همه ساله در دهه سوم
ماه رمضان در
مسجد النبی در
مدینه چادری بر پا میکرد و در آنجا معتکف میشد و به عبادت می پرداخت.
بهترین مکانها برای اعتکاف،
مسجد الحرام،
مسجد النبی،
مسجد کوفه،
مسجد بصره، است و پس از آنها مساجد جامع شهرها. اعتکاف در غیر موارد
نذر و عهد و قسم، مستحب مؤکد است.
در ایام اعتکاف مباشرت با همسر و بیرون رفتن از مسجد به مدت طولانی و برای کارهای غیر ضروری مجاز نیست و اعتکاف را باطل میکند. به جز دهه آخر ماه رمضان، در ایام البیض (سیزدهم و چهاردهم و پانزدهم)
ماه رجب نیز زمان اعتکاف می باشد.
از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم روایت است که فرمود: اعتکاف در ماه رمضان، برابر با دو حج و عمره است.
منابع:
جواهر الکلام، ج 17، ص 159؛ تحریر الوسیله، ج 304؛
بحارالانوار، ج 97، ص 128