آفتاب سوختگی عبارت است از التهاب پوست پس از مواجهه بیش از حد با آفتاب. اشعه آفتاب دارای طیف مرئی و اشعه نامرئی ماورای بنفش و مادون قرمز است. این دو اشعه نامرئی ممکن است باعث ایجاد سوختگی شوند. در اثر تابش آفتاب به سطح دریاها و یا نقاط پر برف کوهستانی اشعه ماورای بنفش بیشتر منعکس شده و باعث سوختگی میشود. اگر تابش اشعه شدیدتر و طولانیتر بشود منجر به سوختگیهای درجه اول و دوم خواهد شد. در روزهای ابری ، ابرهای نازک جلوی آن را نمیگیرند ولی بخار و دود تا حدی جلوی آن را میگیرند. البته مقدار زیادی اشعه فرابنفش بوسیله برف ، آب ، شن و پیادهروها منعکس میشود.
علایم شایع
قرمزی ، تورم ، درد و گاهی تاول زدن پوست
تب (گهگاه)
تهوع و استفراغ (در سوختگیهای شدید)
دلیریوم (در سوختگیهای شدید و وسیع)
تیره شدن یا ور آمدن پوست پس از بهبودی ، بسته به شدت سوختگی
عوامل تشدید کننده
عوامل ژنتیک بویژه پوست روشن ، چشمان آبی و موی قرمز یا بور
استفاده از داروها از جمله داروهای گوگرددار ، تتراسایکلینها ، آموکسی سیلین یا قرص ضد بارداری خوراکی
پیشگیری
از ظهر تا 3 بعد از ظهر از آفتاب دوری کنید.
برای فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری خارج از منزل از کرم ضد آفتاب استفاده کنید. محصولاتی که قدرت محافظتکنندگی آنها 15 یا بیشتر است، محافظت تقریباً کامل ایجاد میکنند. کرمهایی که قدرت محافظتی کمتری دارند، محافظت نسبی ایجاد میکنند و باعث تیره شدن خفیف میشوند. برخی از این کرمها در برابر آب و تعریق ، مقاوم هستند ولی باید پس از شنا یا مواجهه طولانی مدت دوباره از آنها استفاده کنید. روغن معدنی یا کره کاکائویی ، باعث محافظت در برابر آفتاب نمیشوند.
برای حداکثر محافظت از یک داروی محافظت کننده فیزیکی مثل پماد اکسید روی استفاده کنید. پس از شنا و در مواجهههای متعدد ، دوباره از آن استفاده کنید. استفاده از کرمهای محافظتکننده بویژه در نواحی حساستر به سوختگی مثل پوست بینی ، گوشها ، پشت ساقها و پشت گردن مفید هستند.
اگر بندرت دچار سوختگی میشوید، از یک کرم ضد آفتاب استفاده کنید که باعث تیره شدن شود و حداقل محافظت را ایجاد کند.
از لباسهای به رنگ خنثی مثل خرمایی استفاده کنید. از رنگهای روشن و سفید بپرهیزید زیرا آفتاب را روی صورتتان منعکس میکنند.
اگر اصرار بر آفتاب گرفتن دارید، مواجهه خود را با آفتاب در روز اول به 10-5 دقیقه در هر طرف بدن محدود کنید. هر روز 5 دقیقه به این زمان اضافه کنید.
عوارض احتمالی
تغییرات پوستی منجر به سرطان پوست از جمله ملانوم بدخیم و تهدید کننده زندگی
کراتوز ضایعات پوستی پیش بدخیم
چروک شدن زودرس و از دست رفتن خاصیت الاستیکی پوست
دلیریوم موقت در موارد شدیدتر
اگر پس از آفتاب سوختگی موارد تب 3/38 درجه سانتیگراد یا بیشتر ، استفراغ یا اسهال ، دلیریوم و درد و تبی که بیش از 48 ساعت طول کشیده باشد، پیش بیایند به پزشک مراجعه کنید.
درمان
بهبود خود به خود در عرض 3 روز تا 3 هفته بستگی به شدت آفتاب سوختگی دارد.
برای کاهش گرمی و درد ، پارچه نرمی را در آب خنک مرطوب کرده ، روی نواحی سوخته قرار دهید.
در یک وان آب سرد که دارای بلغور یا سودای آشپزی باشد، غوطهور شوید. خشکی پوست را آرام نوازش دهید و روی آن محکم نکشید.
برای تسکین درد و کاهش تب از داروهای بدون نیاز به نسخه مثل آسپرین یا استامینوفن استفاده کنید. داروهای ضد سوختگی بدون نیاز به نسخه که محتوی بیحس کنندههای موضعی باشند، مثل بنزوکائین یا لیدوکائین ، ممکن است مفید باشند ولی در برخی از افراد واکنشهای آلرژیک ایجاد میکنند.
از پیوند [http://www.foo.com] یا [http://www.foo.com|شرح] برای پیوندها.
برچسب های HTML در داخل توضیحات مجاز نیستند و تمام نوشته ها ی بین علامت های > و < حذف خواهند شد..
وزارت آموزش و پرورش > سازمان پژوهش و برنامهريزی آموزشی
شبکه ملی مدارس ایران رشد