قرار دادن پوشش حفاظتی مناسب بر روی زخم را پانسمان میگویند که باید حدالامکان استریل باشد. زخمهای باز در اکثر موارد خونریزی میکنند و به علت باز بودن آنها و احتمال عفونی شدنشان نیاز به پانسمان و بانداژ دارند. |
اهداف پانسمان
پانسمان به منظور حفاظت زخم از هر گونه صدمه احتمالی در طول التیام ، جلوگیری از ورود
میکروب به داخل زخم و آلودگی و
عفونت زخم ، جذب ترشحات زخم و کنترل خونریزی انجام میشود.
وسایل موردنیاز برای پانسمان
گاز یا تنزیب استریل ، پنبه استریل ، پد (از لایههایی از پنبه و گاز یا پارچه دیگری که قدرت جذب ترشحات را دارد، تشکیل شده است) باند نواری و چسب ، قیچی ، پنس و
مواد ضد عفونی کننده. به جای گاز میتوان از پارچه خانگی تمیز و غیر پرز دار استفاده کرد. ولی مواد پرز دار و کرکدار (مثلا پنبه) ، نباید مستقیم روی زخم گذاشته شود چون رشتهها ممکن است به داخل زخم نفوذ کنند. کلیه وسایل پانسمان حدالامکان بلاید استریل باشد. بعضی از وسایل را میتوان بوسیله جوشاندن در آب به مدت 10 تا 20 دقیقیه از زمان شروع جوش استریل کرده و یا لوازم فلزی را بوسیله شعله آتش میتوان ضدعفونی کرد. برای ضدعفونی پارچههای که در دسترس است میتوان با اطو کشیدن کار استریل کردن را انجام داد.
قاعده عمومی پانسمان و طرز انجام کار
- قبل از شروع پانسمان ابتدا باید دستها و زیر ناخن ها را با آب و صابون شستشو داد. و پس از آن درصورت امکان ، کمی الکل سفید به دستها مالید. هنگام پانسمان از سرفه و عطسه بر رویزخم و یا صحبت کردن جلوگیری کنید.
- برای ضد عفونی کردن زخم از بتادین استفاده کنید. در مورد زخمهای آلوده قبل از ضدعفونی باید شستشوی زخم با سرم شستشو و در صورت نبود، با آب معمولی یا آب نمک (محلول را میتوان با 9 گرم نمک باضافه 1 لیتر آب جوشیده تهیه کرد) انجام شود.
- در ضدعفونی زخم ، پنبه آغشته به بتادین از مرکز به سمت خارج به صورت دورانی کشیده شود و پنبهای که به اطراف زخم کشیده میشود نباید دوباره بر روی زخم مالیده شود.
- پانسمان باید به اندازهای باشد که کاملا زخم و اطراف آنرا بپوشاند.
- و پانسمان باید جذب کننده باشد، چون اگر عرق پوست نتواند بخار شود پوست اطراف زخم مرطوب خواهد ماند و محیط مناسبی برای رشد باکتریها بوجود میآید که از بهبود زخم جلوگیری کرده و یا به تعویق میاندازد.
- بانداژ را نباید بیش از حد شل یا سفت بست.
- نوک انگشتان دستها و پاها را باید باز گذاشت (برای برری آگاهی از خونرسانی نوک انگشتان)
پانسمان فشاری
در بریدگیهایی که خونریزی شدید دارند میتوانیم با استفاده از پانسمان فشاری خونریزی را بند بیاوریم پانسمان فشاری عبارتست از قرار دادن یک گاز استریل (یا پارچه) بر روی زخم و استفاده از چسب به شکلی که گاز کاملا بر روی زخم فشرده شود و سبب بند آمدن خون شود.
پانسمان باز
در زخمهایی مانند
زخم سوختگی و … پس از شستشوی زخم و استفاده از پماد و داروی مناسب ، روی آن پوشیده نمیشود. پانسمان مرطوب هم به این نوع پانسمان گفته میشود.
مباحث مرتبط با عنوان