| لباسهای ضد شوک ، شکم و پاها را می‌پوشاند و به منظور ایجاد فشار متقابل باد می‌شوند. از لباسهای ضد شوک برای درمان شوک حاد ناشی از کمبود حجم ، کنترل خونریزی ، آتل بندی و دیگر موارد استفاده می‌شود که بعضی از این موارد هنوز مورد بحث است. |
انواع لباسهای ضد شوک
- لباسهای بادی ضد شوک (PASG)
- شلوارهای نظامی ضد شوک (MAST)
- وسایل بادی ایجاد کننده فشار متقابل
عملکرد لباسهای ضد شوک
پوشش ضد شوک با کم شدن حجم خون و
خونریزی داخلی ، مقابله می‌کند. این کار را از طریق ایجاد فشار سرتاسری در اطراف پاها ، لگن و شکم انجام می‌دهد. این فشار ، خونریزی را در آن نواحی از بدن که تحت فشار لباس ضد شوک قرار گرفته‌اند، قطع می‌کند. خونریزی از طریق فشار مستقیمی که لباس ضد شوک بر رگ و یا رگهای خونی وارد می‌کند، متوقف می‌شود. لباسهای ضد شوک ، فشار خون را بالا می‌برد. فشار خون ممکن است از طریق مکانیسمهای زیر بالا رود:
- لباس ضد شوک خون را از پاها به سمت گردش خون مرکز می‌راند. این اقدام ، انتقال خودکار خون (Autotransfusion) نام دارد.
- مکانیسم دوم، افزایش مقاومت سیستم عروقی بدن است. یعنی لباس ضد شوک باعث انقباض رگهای خونی می‌شود و در نتیجه فشار خون بالا می‌رود.
مزایا و معایب استفاده از لباسهای ضد شوک
استفاده از لباس ضد شوک به غیر از تاثیر بر فشارخون ، منافع دیگری نیز دارد.
- می‌توان لباس را سریع بر تن مصدوم کرد و هر وقت که لازم شد آن را باد کرد.
- از لباس ضد شوک می‌شود به جای آتل بادی برای شکستگی لگن و یا پاها استفاده کرد.
- می‌توان از مصدوم رادیولوژیهای لازم و نوار قلب گرفت و زمانی که لباس ضد شوک باد شده بر تن مصدوم است، یک سوند ادراری برای تخلیه مثانه از ادرار به او وصل کرد.
- به دلیل افزایش حجم خون در رگهای خونی دستها ، باز کردن یک رگ و تزریق سرم از طریق آن در بعضی موارد بسیار آسانتر است.
برخی از ضررها
- مصدومینی که مسن هستند، احتمال دارد حجم مایعات در ششهایشان افزایش یابد.
- ممکن است بعضی از مصدومین نتوانند به راحتی تنفس کنند.
- خونریزی در نواحی از بدن که تحت فشار لباس ضد شوک قرار نگرفته‌اند، افزایش می‌یابد.
- اگر در ناحیه شکم جراحتی وجود داشته باشد، شدت پیدا می‌کند و احتمال فتق یا بیرون زدگی احشاء از طریق جراحت شکمی افزایش می‌یابد.
- حالت تهوع و استفراغ در بعضی از مصدومین افزایش می‌یابد.
- اندامهای دفعی بدن دچار مشکلاتی می‌شوند.
- مصدومینی که در ناحیه قفسه سینه صدمه دیده‌اند درصد مرگ و میرشان بسیار بالا است.
| بعضی از متخصصین عقیده دارند که این لباسها ، شرایط مصدوم را بدتر می‌کنند. صدماتی مانند جراحتهای نافذ در سینه ، وجود مایع بر روی قلب (درون آبشامه قلب) و خونریزی داخلی رگهای اصلی قفسه سینه ، در اثر استفاده از لباسهای ضد شوک پیچیده‌تر می‌شوند. ضمن مطالعه موارد زیر در مورد طرز استفاده از این وسیله، اختلاف نظری را که در مورد لباسهای ضد شوک وجود دارد در نظر بگیرید. به یاد داشته باشید که تصمیم نهایی در مورد استعمال این وسایل به عهده تیم خدمات پزشکی اورژانس می‌باشد. |
موارد استعمال
اگر مصدومی دارای شرایط زیر بود، از لباس ضد شوک استفاده کنید:
- فشار خون سیستولیک کمتر از 80 میلیمتر جیوه
- فشار خون سیستولیک کمتر از100میلیمتر جیوه و وجود علائم مشخص شوک
- خونریزی شدید از جراحت و یا جراحتهای موجود در پا
- شکستگی در پاها
- شکستگی لگن و یا استخوان ران که ایجاد شوک کرده است. باد کردن وسیله باعث می‌شود که شکستگیهای لگن و اندامهای تحتانی ثابت شوند و خونریزی از شکستگیها متوقف شود.
- جراحت داخلی در شکم که سبب شوک شده است.
- در مواردی که مصدوم در نقاط مختلف بدنش دارای ضرب دیدگی است و این ضرب دیدگی متعدد باعث شوک شده باشد.
- زن مصدومی که باردار است و دچار شوک شود. در این مورد فقط قسمت پایین لباس ضد شوک که پاها را می‌پوشاند، باد شود. این اقدام برای مصدومینی که خیلی چاق هستند نیز توصیه می‌شود.
موارد عدم استعمال
مواردی هست که استفاده از لباس ضد شوک در آن موارد ، مشکلاتی ایجاد می‌کند ولی جلوگیری از شوک حاد مهمتر از مشکلات احتمالی است که این پوشش ایجاد خواهد کرد. به آن موارد، موارد نسبی عدم استعمال پوشش ضد شوک می‌گویند. تعداد موارد عدم استعمال از این پوشش بستگی به نیاز کنترل شوک دارد. بعضی از این موارد عبارتند از:
- خیز و ادم ریه: وجود مایع در ششها؛ رگهای خونی ریه‌ها و کیسه‌های هوایی ، مایعات زیادی در خود جمع می‌کنند که این حالت بسیار خطرناک است. خیز ریه ، اکسیژن رسانی به ریه‌ها را کاهش می‌دهد. با گوش دادن به قفسه سینه بیمار با گوشی پزشکی به این موضوع پی می‌برید. خس‌خس سینه و صداهای غیر طبیعی ششها هنگام ورود هوا به مایعات موجود در درخت نایژه‌ای ، نشان دهنده خیز ریه است. (مطالعات نشان می‌دهد که تکنسینهای اورژانس اغلب نمی‌توانند صدای تنفس را درست تشخیص دهند. اگر در مورد خیز ریه مصدوم شک دارید ولی مطمئن نیستید، راهنمائیهای مرکز پزشکی را دنبال کنید.) سیاهرگهای گردن مصدومی که دچار خیز ریه شده است، متورم می‌شوند. در صورت تشخیص خیز ریه ، به هیچ وجه از لباس ضد شوک استفاده نکنید.
- خونریزی در محفظه سینه: بعضی از پزشکان اعتقاد دارند، در این مورد به هیچ وجه نباید از پوشش ضد شوک استفاده کرد.
- خونریزی شدیدی که با استفاده از فشار مستقیم و پانسمان فشاری مهار نشود.در این مورد نیز بعضی از پزشکان معتقدند که به هیچ وجه نباید از این وسیله استفاده کرد.
- بارداری: اگر مصدومی که باردار است ، دارای علائم شوک است، قسمت پایین پوشش ضدشوک (پاها) را باد کنید ولی پوشش شکم را نباید پاک کرد. ممکن است با اجازه پزشک ، پوشش شکم را نیز بتوان باد کرد.
- جراحت در ناحیه شکم و پارگی روده و یا جراحت نافذ (زخم باز) در شکم. بیشتر سیستمها توصیه می‌کنند که در صورت وجود جراحت باز در شکم ، فقط قسمت پایین پوشش باد شود.
- درد در قفسه سینه ، حمله قلبی و مغزی. از پوشش ضد شوک در اینگونه موارد بستگی به فشار خون ، وجود خیز ریه و عوامل دیگر دارد.
- بعضی از سیستمهای خدمات پزشکی اورژانس استفاده از پوشش شوک را در مواردی که مصدوم در ناحیه سر صدمه دیده است، منع می‌کنند تا از افزایش فشار داخل جمجمه جلوگیری شود، با این حال بعضی از مراکز استفاده از این پوشش را در مواردی که سر مصدوم صدمه دیده است و علائم و نشانه‌های شوک نیز وجود دارد، جایز می‌دانند. اغلب ، در صورت وجود جراحت در سر و فشار خون پایین ، کاهش فشار خون به دلیل خونریزی داخلی قفسه سینه و شکم است. یعنی ضربه سر به تنهایی و بدون همراهی با ضربه نخاع یا شکم و قفسه سینه سبب کاهش فشار خون و شوک و کمبود حجم نمی‌شود. در این شرایط ، از این پوشش برای درمان شوک ناشی از کمبود حجم خون استفاده می‌شود، و احتمال افزایش داخل جمجمه بسیار کم خواهد بود.
مباحث مرتبط با عنوان
