گریس یا روغن (greese) ، برشی از نفت خام با نقطه جوش بالاتر از 400 درجه سانتیگراد میباشد. |
دید کلی
وجه تمایز روغنهای نفتی یا گریس از سایر مواد نفتی در درجه اول ،
ویسکوزیته زیاد آنهاست و در درجه دوم ، بررسی ساختمان مولکولی روغنهای نفتی برای توجیه
غلظت میباشد. گریس که یکی از برشهای فوقالعاده مهم نفت خام است، در حقیقت برشی از نفت است که به هدر میرود. در مقابل
نفت سفید است که به عنوان سوخت بکار میرود.
روشهای تهیه گریس در پالایشگاه
روغنهای نفتی (گریس) یکی به روش
تقطیر در
پالایشگاه تهیه میشوند، به این صورت که بعضی روغنها از چکیدههای حاصل از
تقطیر تحت خلاء یا
تقطیر بوسیله بخار آب تهیه میشوند. گروهی از این مواد نیز از اختلاط چکیدهها و باقی ماندهها بدست میآیند. چکیدههای مناسب برای تهیه گریس عبارتند از:
هیدروکربنهایی که در مولکول آنها از 25 تا 35 و یا احتمالا 40 اتم
کربن وجود دارد. در مولکول باقیماندههایی که به عنوان روغن گریس بکار میرود، از 50 تا 60 و حتی گاهی تا 80 و بیشتر اتم کربن وجود دارد. ساختمان مولکولی روغنهای پالایش شده معمولا با روغنهای خام به مقدار قابل ملاحظهای تفاوت دارد. زیرا در جریان پالایش ،
واکسها (مومها) که قسمت اعظم آن را
پارافینهای نرمال تشکیل میدهد، حذف میشوند. ثانیا پالایش از راه استخراج بوسیله
حلال و عمل جذب سطحی ، بیشترِ مواد غیر هیدروکربنی و معطرههای چند حلقهای (هیدروکربنهای آروماتیک) و احتمالا بعضی از سیکلو پارافینهای چند حلقهای را حذف مینماید.
تقسیم بندی گریس از نظر کاربرد
- گریس ویژه بخشهای اتصالی محور حرکت (در 5 نوع ساخته شده است)
- گریس ویژه محفظه میل لنگ (در 7 نوع ساخته شده است)
- گریسی که به عنوان سیال در تبدیل کنندههای چند بهرهای یا جفتهای هیدرولیکی بکار میرود.
تجزیه گریس
نتایج حاصله از تجزیه گریس نشان میدهد که روغن یا گریس نسبت به اجزای سبکتر نفت ، حاوی مقدار بیشتری از
سیکلو پارافینها و
معطرهها و اجزای
غیر هیدروکربنی بوده و شامل مقدار کمتری
هیدروکربنهای پارافینی نرمال شاخهدار میباشد.
مباحث مرتبط با عنوان