هستند. پستترین مهرهداران زندهای هستند که مهرههای کامل و جداگانه ، آروارههای متحرک و ضمایم جفت دارند، همه آنها شکاری هستند و بطور کلی در
بسر میبرند. این گروه در
بوجود آمدهاند و نشانه آنها بقایای سنگواره بسیاری بویژه دندانها ، خارهای بالهای و پولک میباشد. کوسه ماهی به علت ویژگیهای اساسی کالبدشناسی ، از نظر
سر بطور واضح نوک تیز است تنه به شکل دوک میباشد. نزدیک باله سینهای از همه جا بزرگتر است و در عقب باریک میشود. دو باله پشتی میانی و مجزا دارد. باله دمی دارای دو قسمت نامساوی میباشد. در سطح شکمی سر دو کیسه بویایی و دهان عرضی پهن وجود دارد. چشمها جانبی بوده و پلک ندارند. پنج شکاف آبششی تخم مرغی شکل در جلوی هر باله سینهای باز میشود و یک
| آبششها تقریبا در تمام ماهیها ، محل اصلی تبادل گازها هستند. آنها از کمانهای استخوانی یا غضروفی سفت تشکیل ش" href="mavara-index.php?page=%D8%A2%D8%A8%D8%B4%D8%B4" class="daneshnameh">سوراخ آبششی یا روزن در عقب هر چشم موجود است. مخرج میان بالههای لگنی وجود دارد.
|
| !پوشش بدن
|
| پوست به رنگ خاکستری بوده و بطور یکنواخت بوسیله ردیفهای موربی از شبه پولکهای کوچک پوشیده است. هر یک از شبه پولکها دارای یک خار متوجه به عقب میباشد که از مینا درست شده است و یک صفحه قاعدهای از جنس عاج دارد. در دهان یک حالت تغییر از پولکها به سوی دندانها وجود دارد که نشانه منشا احتمالی دندانهای مهرهدار است.
|
| !استخوان بندی
|
| مجموعه اسکلت از بافت غضروفی است که کم و بیش بوسیله ته نشینهای آهکی تقویت میشود. اسکلت شامل موارد زیر است.
|
| !!قسمتهای محوری
|
| عبارت است از جمجمه و ستون مهرهای بند بندی ، هر مهره دارای یک قسمت مرکزی قرقره مانند است که در دو انتها ، کاو میباشد و بالای این قسمت یک کمان پی وجود دارد که رشته پی در آن قرار دارد. در سطح شکمی هر مهره دمی یک کمان خونی وجود دارد که آئورت و سیاهرگ دمی را میپوشاند. مازه همیشه در فضای میان مهرهها باقی میمانند. جمجمه از قسمتهای زیر تشکیل میشود:
|
*کاسه سر که مغز را در خود جای میدهد.
|
*محفظههای جفت برای اندامهای بویایی ، بینایی و شنوایی.
|
| *اسکلت اندرونهای مرکب از آروارهها ، کمان لامی و پنج جفت کمانهای آبششی که ناحیه آبششها را تقویت میکند.
|
|
|
|
| !!اسکلت ضمیمهای
|
| شامل قسمتهای زیر است:
|
*کمربند سینهای به شکل U که بالههای سینهای را نگهداری میکند.
|
*کمربند لگنی که پهنتر است و بالههای لگنی به آن اتصال دارند.
|
| *تعداد زیاد غضروفهای بندبند کوچک در داخل هر باله کناری وجود دارد و باعث استحکام باله میگردد. بالههای میانی بوسیله پرههای بالههای پوستی تقویت میشود.
|
| !دستگاه ماهیچهای
|
| ماهیچههای بدن و دم بند بند است و به کار تولید حرکات جانبی تنه و دم که برای شنا لازم است میآید. بالههای جفت ناحیه آبشش و تشکیلات سر توسط ماهیچههای مخصوصی بکار میافتد.
|
| !دستگاه گوارش
|
| دهان پهن بوده و دور آن را ردیفهای عرضی از دندانهای نوک تیز فرا گرفته است. این دندانها در گوشت آروارهها فرو رفته است. دندانها برای گرفتن شکار از قبیل ماهیهای کوچک که غالبا بطور کامل بلعیده میشوند بکار میرود. یک زبان پهن به کف دهان میچسبد. در کنارههای گلو ، سوراخهایی وجود دارد که به شکافهای آبششی جداگانه و اسپیراکلها منتهی میشوند. مری کوتاه به معده که به شکل J میباشد، میپیوندد. روده در امتداد معده بوده و مستقیما به کلواک و مخرج متصل میشود. کبد بزرگ بوده و از دو لب دراز که به انتهای جلوی اندرونه بدن متصل میباشد.
|
| !دستگاه گردش خون
|
قلب در زیر ناحیه آبششی در کیسهای به نام دلپوش جای دارد. این اندام از قسمتهای زیر درست میشود. یک سینوس سیاهرگی با دیواره نازک که خون را از سیاهرگهای گوناگون میگیرد. دهلیز با دیواره نازک ، شکمچه که دیواره کلفت دارد و مخروط آئورتی که در ابتدای آئورت قرار دارد و خون از مخروط آئورتی رو به جلو به داخل آئورت شکمی حرکت میکند.
از آنجا 5 جفت سرخرگ آبششی آوران به مویرگهای موجود در آبششها به منظور هواگیری منتهی و پخش میشود. سپس 4 سرخرگ آبششی وابران خون را در آئورت پشتی که در طول دیواره میانی اندورنه امتداد دارد، جمع میکند. در هر گردش کامل در بدن ، خون فقط یکبار از قلب عبور میکند و این کیفیت در دهان گردان و بیشتر ماهیها وجود دارد و خون قلب ، سیاهرگی (بدون اکسیژن) است.
|
|
|
|
| !دستگاه تنفسی
|
| کوسه ماهی بوسیله باز و بسته کردن دهان آب را به داخل کشیده و آن را با فشار از شکافهای آبششی اسپیراکلها خارج میسازند. آبششها 5 جفت هستند و در داخل شکافهای آبششی قرار دارد. خون از آئورت شکمی از مویرگهای آبششها عبور کرده و CO2 خود را از دست میدهد و اکسیژن محلول در آب را جذب مینماید و سپس در آئورت پشتی جریان مییابد.
|
| !دستگاه وازنش
|
| دو گرده باریک بلافاصله در بالای اندرونه در هر طرف آئورت پشتی جای دارد. پیشاب یا میزراه هر گرده در یک رشته لولههای کوچک بندبندی که به یک لوله بلند یا میزنای میپیوندد جمع میشود. دو میزنای به طرف عقب امتداد یافته و توسط برجستگی وازنشی هم آوری واحدی که در پشت کلواک واقع است پیشاب را تخلیه میکند.
|
| !دستگاه عصبی
|
| مغز کوسه کاهی پیشرفتهتر از مغز مار ماهی است. از دو کیسه بویایی واقع در پوزه ، مجاری بویایی تا لبهای بویایی امتداد مییابد. لبهای بویایی به نیمکرههای مغزی جفت در مغز میانجی اتصال دارد. در پشت مغز میانجی ، پایه خاجی و جسم خاجی وجود دارد و در سطح شکمی آن اندام تکاوی شکل واقع است که به آن هیپوفیز چسبیده است. همه این ساختمانها قسمتی از مغز پیشین را تشکیل میدهند. دو لب میانی مدور در رویه پشتی مغز میانی واقع است. مغز پسین شامل مخچه بزرگ است که روی پیاز مغز تیره قرار گرفته است.
|
| !اندامهای حسی
|
| کوسه ماهی بیشتر به محرکات بویایی بستگی و تکیه دارند. محرکات بویایی از آبی که از دو کیسه سطحی بویایی واقع در پوزه عبور میکند دریافت میشود. چشمها بوسیله 3 جفت ماهیچه که کره چشم را به حفره چشم متصل میسازد حرکت میکند. گوشها کاملا درون سر قرار دارند و دو کار مشخص دارد، دریافت تاثیرات صوتی و جهتیابی.
|
|
|
|
| !دستگاه تولید مثل
|
جنسهای نر و ماده جدا هستند مجزا هستند. در جنس نر ، اسپرم در دو بیضه که در بخش جلوی اندرونه بدن واقع است درست میشود. از هر بیضه چندین لوله آوران به یک لوله وابران پیچاپیچ منتهی میشود. لوله وابران در سطوح شکمی گرده به طرف عقب رفته و بر روی برجستگی و ازنشی تولید مثلی به خارج مربوط میشود. به هنگام جفتگیری ، اسپرم از ماهی نر به کمک گیرهها (Claspers) به داخل کلواک ماهی ماده میریزد.
دستگاه تولید مثلی ماده عبارت است از یک تخمدان بزرگ که بوسیله غشای ستبری از پشت چسبیده است و دو تا اویداکت بزرگ در طول اندرونه امتداد دارد و هر یک در انتهای جلوی خود تکاو بزرگی دارد که تخمها بوسیله آن از اندرونه داخل میشود. قسمت جلوی هر لوله گشادتر شده و یک غده قشری تشکیل میدهد و در گونههای تخمگذار بچهزا مانند سگ ماهی ، قسمت پشتی آن بزرگ شده و رحم را دست میکند.
|
| !مباحث مرتبط با عنوان
|
*آبشش
تعداد بازدید ها: 115661
|
|
