در اثر انفجار کهکشان نور و امواج رادیویی بسیار شدیدی ساطع میشود و ستارگان کهکشان مزبور نیز نابود میشوند. ولی هنوز علت دقیق انفجار کهکشانها مشخص نشده است. |
|
نگاه اجمالی
در فراسوی جهان برخی از
کهکشانها بطور کامل در حال انفجارند، با از هم پاشیدن هسته کهکشان ،
ستارگان نیز نابود میشوند. در برخی کهکشانهای ویژه ، نور درخشان حاصل از انفجار ، تمام آن چیزی است که میبینیم. نور ستاره در برابر عظمت انفجار کهکشانی ناچیز است. حدود چندین سال پیش ، اخترشناسان رادیویی برای نخستین بار
کهکشانهای انفجاری را کشف کردند.
مکان کهکشانهای انفجاری
دانشمندان کهکشانهای انفجاری را در
صورت فلکی قنطورس ، یک گسیلنده پرقدرت
امواج رادیویی ، یافتند که به همان شدت امواج رادیویی خورشید بود. مطالعات بعدی نشان داد که این امواج از یک کهکشان بزرگ در فاصله دوازده میلیون سال نوری منتشر میشوند.
مشخصات فیزیکی
در دو سوی این کهکشان ، دو ابر از ذارت باردار وجود دارد. ذرات به درون یک
میدان مغناطیسی سقوط میکنند و در نتیجه علائم پرقدرت رادیویی گسیل میشود. هر کدام از ابرهای رادیویی ، خیلی بزرگتر از
کهکشان ما هستند. این ابرهای پرانرژی احتمالا موقع انفجار کهکشان قنطورس به بیرون پرتاب شدهاند.
کهکشانهای انفجاری از نگاه تلسکوپها
کهکشانهای گسیلنده امواج رادیویی در بخشهای دوردست جهان به فانوسهای دریایی شباهت دارند. در واقع ،
تلسکوپهای رادیویی شدیدترین کهکشانهای رادیویی را در فواصلی چنان دور آشکار میکنند که خارج از دید بزرگترین
تلسکوپ نوری جهان است. مطالعه
نور مرئی رسیده از کهکشانهای رادیویی نزدیکتر ، این گمان را تائید میکند که مناطق مرکزی آنها آشفته و دستخوش انفجار است.
انرژی کهکشانهای انفجاری
بعد از چندین سال کاوش فقط رئوس کلی مسئله آشکار شده است. شاید یک
سیاهچاله با جرمی بیش از میلیونها خورشید شکل میگیرد. از این رو ستارگان ،
سیارهها و گاز به درون آن مکیده شده و بخشی از آنها به انرژی تبدیل میشود. انرژی آزاد شده به اندازه کافی زیاد است تا مناطق مرکزی کهکشان را تکه تکه کند و جریانی از ذرات باردار را تا دوردستها روان سازد.
کهکشانها با منظومه دوتایی
اخترشناسان علاوه بر
کهکشانهای رادیویی ، آشفتگیهای دیگر نیز در میان کهکشانها مشاهده کردهاند. همانطور که منظومه
زمین و
ماه بوسیله
گرانش پیوند یافتهاند، کهکشانها نیز گاهی منظومه دوتایی تشکیل میدهند. آنگاه
نیروهای جزر و مدی سبب از هم گسیختن بازوهای مارپیچی میشوند. نوارهایی طولانی از ستارهها و گاز در فضای خالی جریان مییابند که ممکن است تا فاصلههای دور دستی از کهکشانهای مادر امتداد داشته باشند. بیشتر این کهکشانها در
خوشههای کوچک جای دارند، جایی که برخورد و انفجار رایج است.
یک مثال واقعی از کهکشانهای انفجاری
در
صورت فلکی دب اکبر ، کهکشان بسیار عجیبی وجود دارد که
M82 نامیده میشود. تقریبا تمامی آن ، شامل ابرهای مواجی از گاز
هیدروژن است که ستارگان را با نور صورتی رنگ خود فراگرفته است. شاید کهکشان M82 به درون یک توده غباری نامرئی سقوط کرده است، یا مرکز آن چند میلیون سال پیش منفجر شده است.
مباحث مرتبط با عنوان