کنگریان
«70 307 ﻫ/ 980 919 م»
سالاریان
طارم که گهگاه نیز به نام کنگر یا لنکر خوانده میشدند ، شاخهای فرعی و در عین حال رقیب سلاله جستانیان بودند که در حدود قزوین و سفید رود حکمروایی داشتند. بنیانگذار در این سلسله محلی، محمد بن مسافر دیلمی بود که به نام کنگریان یا
آل مسافر خوانده میشد. محمد بن مسافر، دختر جستان بن وهسودان به نام خراسویه را در حباله به همسری داشت، به همین سبب با قتل علی بن وهسودان - پدر زنش- از قتل وی انتقام گرفت. با آن که او نام خود را از سالار به محمد و نام پدرش اسوار (= اسفار ) را به مسافر تبدیل کرد، با این وجود خاندانش بیشتر سالاریان خوانده میشد و سلاله اخلاف او که بعدها در آذربایجان کسب قدرت کرد نیز ، همین عنوان که بیش از عنوان آل مسافر بود شهرت داشت. محمد بن مسافر قلعه سمیرم ( =
شمیران) را در طارم تختگاه خویش ساخت. آنچه ابودلف مسعود بن المهلهل ، شاعر و سیاح عرب در وصف این قصر و طرز بنای آن وصف میکند، تصویری از یک نوع فرمانروایی محلی قوم دیلم است و جالب این جاست که این شاخه از حکام محلی دیلم بر خلاف جستانیان، مذهب اسماعیلی داشتهاند نه زیدی، اما مخالفت با عباسیان باید همچنان در ضدیت آنها یا اعقاب جستانیان که به سبب ارتباط با
آل بویه گهگاه با عباسیان مماشات میکردند، عامل عمدهیی در این اختلاف بوده باشد. به هر حال هر چند با ظهور و آل بویه در طارم و قلعه شمیران، سالاریان را به حفظ استقلال کامل دیرینه خویش موفق نکرد ، ولی باز تا عهد
طغرل سلجوقی و در سالهایی که ناصر
خسرو در آغاز مسافرت طولانی خویش به این نواحی رسید، قلعه شمیران هنوز در دست اعقاب محمد بن مسافر باقی بود.
