کعب بن اشرف

کعب بن اشرف یکی از یهودیان و از دشمنان پیامبر اسلام بود. از طرف مادر یهودی بود و در شاعری و سخنوری مهارت داشت. هنگامی که خبر پیروزی سپاه اسلام در جنگ بدر به گوشش رسید، برآشفت. شروع به شایعه‌سازی کرد و اخبار ناگوار در مدینه منتشر ساخت.
او که پیوسته و حتی پیش از جنگ بدر در اشعار خود به پیامبر بد می‌گفت، دشمنان را بر ضد مسلمانان تحریک می‌کرد و با شنیدن خبر پیروزی اّنان می‌گفت: زیر زمین از روی آن بهتر است.
پس از جنگ بدر، راه مکه را در پیش گرفت و بر کشتگان بدر اشک‌ها ریخت و با سرودن اشعاری، قریش را بر ضد مسلمانان تحریک کرد و از پای ننشست تا آنان را برای جنگ با مسلمین مصمم ساخت.
پس از بازگشت به مدینه نیز بی‌احترامی به مسلمانان را به نهایت رسانید و در اشعارش از زنان مسلمان نام می‌برد و به اّنان اهانت می‌نمود.
سرانجام پیامبر تصمیم گرفت شرّ او را از سر مسلمانان کوتاه سازد؛ زیرا چنین فردی در میان مسلمانان آزادانه می‌زیست و دشمنان را علیه آنان تحریک و با اشعار خود وضع را آشفته می‌کرد. پیامبر این مسئولیت را به محمد بن مسلمه واگذارد. وی نیز نقشه‌ای کشید و گروهی را شرکت داد که در آن میان، « ابونائله » برادر ناتنی کعب نیز حاضر بود. آنها به کمک ابونائله توانستند کعب را از خانه‌اش -که در قلعه‌ای بود- بیرون بکشند و در راه به قتل برسانند.
البته تحریکات او کار خود را کرده بود و قریش بر جنگ با اسلام مصمم شده بود؛ چنان که پس از مدتی جنگ احد رقم خورد.

منابع:
فروغ ابدیت به نقل از سیره‌ی ابن هشام، ج 2، ص 51 و 58؛
مغازی واقدی، ‌ج 1، ‌ص 184 و 190