بیان قرآن در زمینه کرامت بیانی دو گانه است.
در بخشی از آیات قرآن، از کرامت و ارجمندی انسان و برتری او بر دیگر موجودات سخن به بیان آمده و در برخی دیگر انسان نکوهش شده و حتی فروتر بودن او از حیوانات مطرح شده است .
به عنوان مثال در آیة
هفتاد سوره اسرا تکریم خداوند نسبت به بنی آدم و برتری آنها بر بسیاری از مخلوقات دیگر مطرح میشود.
در آیه
چهاردهم از سورة مومنون از این که انسان در بهترین نوع خلق شده سخن میگوید .
در آیات فراوان دیگری بر این که همه آن چه در آسمانها و زمین است برای انسان تسخیر یا برای او آفریده شده و ملائکه بر او سجده کردهاند و او عالم به همه اسماء و دارای مقام خلافت و مقام الهی است تاکید شده .اینها همه حاکی از کرامت و شرافت و برتری انسان بر موجودات دیگر است .
از سوی دیگر ضعیف بودن،حریص بودن،ستمکار و ناسپاس بودن،نادان بودن و همانند چهار پایان بلکه گمراهتر از آنان بودن در نازلترین مرتبه قرار گرفتن اموری است که در برخی از آیات دیگر قرآن مطرح شده و نشان عدم برتری انسان بر دیگر موجودات بلکه پستتر بودن او نسبت به آنان است.
تأمل و دقت در آیات یاد شده ما را به این حقیقت رهنمون میکند که انسان از دیدگاه قرآن دارای دو نوع کرامت است کرامت ذاتی و اکتسابی به عبارت دیگر کرامت ذاتی یا هستی شناختی و کرامت اکتسابی یا ارزش شناختی.
کتاب: انسان شناسی
نویسنده: محمود رجبی
صفحه: 154
بینیازی
خود اتکایی
شکایت از روزگار
کرامت انسان از دیدگاه علی علیه السلام
استغنا و بی نیازی ، حافظ کرامت آدمی
