کاخهای مجلل و شهر جعفریه

در سامراء، متوکل پس از ساختن کاخی در کنار قصر سابق خلیفه و یک مسجد بسیار بزرگ که مناره آن به نام «مَلویّه» با پله‏های مارپیچ گرداگرد آن، شهرت داشت و هنوز باقی است، با این وجود در پایان سلطنت خود مجموعه ساختمان های معتصمی را ترک گفت و شهر تازه‏ای در شمال سامرا بنا کرد و آن را به نام خود جعفریه نامید.

در این شهر کاخ تازه خلافت، مسجد جامع، خانه‏ها و سرباز خانه‏هایی ساخته شد. همچنین برای پسران خود کاخ های مجللی بنا کرد که بعضی از آن ها در جنوب مجموعه قدیمی جای داشتند.
بدین ترتیب شهر تازه‏ای به طول حدود سی کیلومتر از فعالیت های ساختمانی او فراهم آمد که به گفته وقایع نگاران، بعدها وسعت بیشتری پیدا کرد.

در این کاخ ها مهمانی‏هایی برگزار می‏شد که یاد آنها به عنوان نمایشگاه هایی از تجملات بی نظیر در خاطره‏ها باقی ماند. معروف ترین این جشن ها مراسمی که در ختنه سوران مُعْتَزّ، پسر خلیفه، برگزار شد.

حتی بارعام ها، که بنا بر سنت قدیمی به صورت منظم داده می‏شد، با تشریفات پیچیده روز افزون همراه بود تا هر چه بیشتر عظمت و شکوه فرمانروا در معرض مشاهده همگان واقع شود.
در همین دوره بود که مراعات مقررات خاص برای حضور در برابر خلیفه مرسوم شد، که یکی از آنها پوشیدن نیم تنه کوتاه سیاه بود.