آشنایی
چند زنی از مسائل دیگری است که در جامعه روستایی وجود دارد. در گذشته چند زنی در میان روستانشینان رواج زیادی داشته است. در سال 1335 درجامعه روستایی‌ایران دربرابر هر1000 مردهمسردار 1020.8 زن همسردار وجود داشته است. به عبارت دیگر میزان چندزنی برابر با 1020.8 بوده است. اگر این رقم را با میزان چند زنی جامعه روستایی‌ایران در سال 1345 مقایسه کنیم با اندکی مسامحه می‌توان گفت که میزان چند زنی طی دو دوره سر شماری حدود 2 در هزار بالا رفته است.
در سال 1375 میزان چند زنی در
جامعه شهری و روستایی کاهش یافته است. میزان کاهش بدون در نظر گرفتن
مهاجرت در جامعه شهری 17 در هزار و در
جامعه روستایی 7 در هزار بوده است. نکته قابل توجه این است که چند زنی در جامعه روستایی صرفا معمول کامیابی جنسی نیست، بلکه عوامل متعددی در پیدایش و رواج آن تاثیر دارد.
عوامل پیدایش چندزنی در روستا
عامل اقتصادی
در
جامعه روستایی ایران بین عامل اقتصادی و چند زنی ارتباط مستقیم وجود دارد. از آنجا که خانواده در روستا یک واحد تولید اقتصادی است، در مواردی که فعالیت اقتصادی خانواده تنوع بیشتری دارد، مردان به علت نیاز به
نیروی کار انسانی و به خاطر اینکه کارهای تولیدی خانواده در بخش‌های مختلف کشاورزی -
زراعت ،
باغ داری ،
دامداری و
صنایع دستی - به نحو مطلوب اداره شود، با زنان متعددی ازدواج می‌کنند.
مطالعات نشان می‌دهد در پاره‌ای از اجتماعات روستایی که زندگی مردم مبتنی بر دامداری است اهمیت نقش زن در تولید دامی یکی از عوامل مهم پدیده چندزنی بوده است، مثلا در میان
عشایر که دامداری اساس تولید بوده ، چند زنی رواج زیادی داشته است، این امر با دامداری بویژه با تعداد دام ارتباط مستقیم دارد، زیرا زنان در اقتصاد دامی‌سهم مهمی دارند. تقسیم کار و اینکه هر زنی تنها می‌تواند تعداد معدودی گوسفند را بدوشد، ایجاب می‌کند که تعداد زنان خانواده زیادشود و چون قدرت اقتصادی را مرد در دست دارد و کار کردن زن در خانه دیگران نیز با فرهنگ جامعه‌های عشایری و روستایی مناسبت ندارد، بهترین را استفاده از نیروی کار زن
ازدواج بوده است.
یکی دیگر از عوامل چندزنی در روستا نازایی زن است،این پدیده در گذشته بیشتر متداول بوده است. به اعتقاد عوام خوشبختی زن در گرو فرزندآوری است. زنانی که قدرت
باروری ندارند، پیش خود احساس خجالت و شرمندگی می‌کنند و نزد شوهران خود آن ارزش بایسته را ندارند و در جامعه هم به خاطر نازایی مورد سرزنش و تحقیر قرار می‌گیرند، باروری یک ارزش اجتماعی است و جامعه برای دوام و بقای خود باروری را می‌پذیرد.
فرزند دوستی و انگیزه داشتن فرزند در جامعه روستایی بسیار شدید است. به همین علت در بسیاری موارد ، مردانی که دارای زن نازا هستند برای‌اینکه صاحب فرزند شوند به
ازدواج مجدد دست می‌زنند، به خاطر فرزند ممکن است در خانواده
طلاق واقع شود و زن و مرد از هم جدا شوند. زنان نازا برای فرزند آوری به تکاپو می‌افتند و به اقدامات گوناگونی دست می‌زنند تا شاید حامله شوند و برای شوهر خود فرزند بیاورند و از ازدواج مجدد مرد خود جلوگیری کنند.
ارزش اجتماعی مرد در جامعه روستایی
مسئله دیگر در مورد
چند زنی مربوط به ارزش اجتماعی مرد و پسر در
جامعه روستایی است، گاهی اوقات نداشتن پسر موجب می‌شود که مرد زن دیگری بگیرد تا صاحب پسر شود. گاه زاییدن دختران متعدد در مردان این تصور را بوجود می‌آورد که زنش اصلا دخترزا می‌باشد و نمی‌تواند برای او پسر به دنیا بیاورد و او ناچار است به خاطر داشتن پسر مجددا ازدواج کند. مشاهده نشان می‌دهد که یکی از مردان روستایی که صاحب چند دختر بود و آرزوی داشتن پسر را داشت تصمیم گرفت زن دیگری بگیرد تا برای او پسر بیاورد، زنش در ماه هشتم حاملگی ، هنگامی که مرد در مسافرت بود، سقط کرد.
خویشاوندان زن نوزاد سقط شده را که پسر بود نگه داشتند تا وقتی مرد از
مسافرت برگشت به او نشان دهند که زنش پسرزا هم هست و می‌تواند پسر بیاورد و بدین ترتیب از ازدواج مجدد مرد جلوگیری به عمل آورند. در سال‌های اخیر چند زنی تا حد زیادی کاهش یافته است، بی شبهه عوامل متعددی در این امر موثر بوده است که می‌توان از جمله آنها عامل اقتصادی ، بالا رفتن سطح آگاهی اجتماعی و
رشد شخصیت فردی ، افزایش میزان تحصیل و اشتغال زن در جامعه و بطور کلی تغییرات اجتماعی در زمینه برابری حقوق زن و مرد در جامعه است.
مباحث مرتبط با عنوان
