1- هنگام علی محمد شیرازی در قلعه چهریق، پیروان او در غالب او ولایت، مردم ایران را به دین جدید خود فراخواندند.
2- چون علما و مردم مسلمان به مخالفت با آنان برخاستند، کم کم بین اصحاب دو گروه کار به نزاع و فتنه و قتل کشید و باعث زحمت و آشوب جامعه شد.
3- تعصب زیاد بابیان در نشر آئین جدید خود حکومت وقت را به مقابله با آنان واداشت.
امیرکبیر را مانع پیشرفت کار خود می دانستند به توطئه برای قتل او اقدام نمودند. اما این توطئه مکوشف شد و توطئه کنان به سختی عذاب دیدند.
3- امیرکبیر برای دفع فتنة بابیان که باعث اختلال امنیت غالب ولایات شده بودند مأمورین مخصوص فرستاد و در همه جا روسای ایشان را بدست این مأمورین مغلوب و مقتول کرد.
5- ولی در مازندران و زنجان به مقاومت سخت آنان مواجه شد، عاقبت این دو ولایت را هم که به سختی از خود دفاع می کردند در سال 1265 شکست داد و قلعه های ایشان را گرفت.
|
|
6- در موقع زد و خورد سپاهیان امیرکبیر با بابیان، سیدعلی محمدباب در قلعة چهریق ماکو زندانی بود. و پس از دفع مجاهدین بابیه، به دستور امیرکبیر فرمان قتل او صادر شد و سیدعلی محمد را از چهریق به تبریز آوردند و پس از ترتیب مجلس مناظره ای بین او و علمای تبریز، او را در روز دوشنبة 27 شعبان 1266 تیرباران کردند.
7- پس از کشته شدن سیدعلی محمد بین پیروان او بر سر جانشینی باب اختلاف شد عده ای پیرو میزا یحیی نوری معروف به صبح ازل شدد. طایفه دیگر که اکثریت یافتند تابع میرزا حسینعلی نوری بها الله شدند.
8- اتباع بهاء الله که به بهائیه معروف شدند در دشمنی با اتباع صبح ازل یعنی ازلیه پیروز شدند.
9- در سال 1268 یعنی بعد از قتل امیرکبیر بابیه در تهران در 28 شوال به طرف ناصرالدین شاه تیر انداختند. اما تیر خطا کرد و بر اثر آن جمعی از روسای بابیه پایتختن دستگیر و به طرز فجیعی به قتل رسیدند.
10- بدین ترتیب با کفایت و کاردانی امیرکبیر فتنه بابیان در ایران خاتمه پذیرفت.
|
|
