نگاه اجمالی
معلمان عشایری انسانهای فداکار و ایثارگری هستند که نوعاً به شغل و وظیفه خود
عشق میورزند و آنرا یک وظیفه دینی و اخلاقی و ملی میدانند آنان خود را در سرنوشت دانش آموزان سهیم میدانند موفقیت دانش آموزان برایشان افتخار و عدم توفیق دانش آموزان برایشان مایه دلتنگی و سر شکستگی میباشد. از جمله انگیزههای این احساس و این گونه فداکاری ، رابطه خویشی و قومی معلمان با دانش آموزان است که به اقوام ، خویشان و بستگان خود خدمت میکنند. لذا در انجام وظیفه کوتاهی نمیکنند.
اگر معلمی در غیر طایفه خود خدمت کند، احساس میکند که به جامعه خود ، جامعهای که یک نوع وابستگی و دلبستگی بدان دارد خدمت میکند، معلم عشایری حود را مسئول تمام سرنوشت دانش آموزان میداند و خود را تنها ناجی دانش آموزان از چنگال جهل و بیسوادی میداند زیرا پدر و مادر دانش آموزان عموماً بیسواد هستند و دائماً در حال مبارزه با زندگی و مرارتهای آن هستند تا بتوانند لقمه نانی برای فرزندانشان تهیه نمایند و چه بسا مایل هستند که فرزندانشان آنها را در مصاف با طبیعت خشن یاری داده و به دنبال گوسفند روانه شوند.
همه این احساسها به علاوه دید مقدسی که معلم نسبت به شغل خود دارد از او در جامعه عشایری انسانی مسئول ، فداکار و انسان دوست که در مقابل همه محرومیت و سختیها ایستادگی میکند و چون شمع میسوزد تا مایه روشنی زندگی انسانهای دیگر شود حتی اگر کسی جز خدا ناظر بر اعمال او نباشد.
نقش معلم در جامعه عشایری
معلم عشایری تنها عنصر فرهنگی است که به صورت مستمر در میان مردم عشایری زندگی میکند و حتی میتوان گفت تنها فرد وابسته به دولت که دائما در میان مردم عشایر زندگی میکند معلم است و نیز میتوان گفت که معلم میتواند محل رجوع و پل ارتباطی و حلال مشکلات تمام مسئولین دولت در مراجعه به مردم عشایری و بالعکس یعنی راهنمای مردم در مراجعه به ادارات و ارگانهای دولتی بوده و سبب تسهیل کار مردم و جلوگیری از اتلاف وقت آنان باشد.
در حال حاضر نیز اکثر معلمان علاوه بر ایفای وظیفه اصلی خود ، هم عضو گروه مقاومت ایل هستند و هم عضو شورای اسلامی و همچنین میتوانند سواد آموز بزرگسالان و روحانی قبیله نیز باشند و مسائل و احکام اسلام را به عشایر رسانده و آنها را در مشکلات اجتماعی ، مذهبی و حتی بهداشتی یاری نمایند ضمن اینکه میتوانند مبلغ و پیام آور انقلاب اسلامی در میان مردم عشایر بوده و مسائل را برای مردم تبیین نمایند.
مشکلات معلمان عشایری
کمبود درآمد و مشکلات رفاهی
معلم عشایری با زندگی سخت و طاقت فرسایی که دارد و با سالی دو بار کوچ و عبور از چند و در بعضی جاها یک استان و در جلوی باد و باران و طوفان بودن و با محرومیت از همه نوع امکانات رفاهی ، فرهنگی و با زندگی در میان کوهها و درهها و دور افتادهترین مناطق ، متأسفانه از حداقل حقوق و مزایا بهرهمند است بنابراین اولین قدم جهت احقاق حقوق معلم عشایری این است که برای آنان حقوق و مزایای متناسب با شرح وظایف و مشکلات و محرومیتهای وی در نظر گرفته شود.
تا وی بتواند فارغ البال از مشکلات و کمبودهای زندگی به ایفای نقش والای خود در میان مردم عشایر بپردازد و ناچار نشود که برای گذران زندگی خود به شغل دیگری اشتغال یافته و عملاً تدریس دوم و یا چندم وی محسوب شود که این امر علاوه بر سایر محاسن از افت و پایین بودن کیفیت تحصیلی دانش آموز نیز جداً جلوگیری میکند. چه بسا خوب است مزایای نسبت به محرومیت و تعدد وظایف و پایههای مورد تدریس به معلمین تعلق گیرد.
لازم است در ارتباط با تأمین مسکن معلم عشایری چاره اندیشیده شود که پس از چندین سال زندگی در شرایط سخت ، حداقل مسکن وی تأمین باشد عملیترین راه برای حل این مشکل آن است که موسسات واگذاری زمینهای مسکونی در شهرهائی که مردم عشایر در اطراف آن اطراق میکنند برای معلمین عشایری نیز سهمیه زمین قائل شوند و معلمان از تسهیلات بانکی نیز برخوردار گردند این امر احتیاج به دستور العمل خاصی دارد که از سوی مراکز تصمیم گیرنده صادر شود و ضمانت اجرائی لازم را دارا باشد.
عدم دسترسی به ارزاق و مایحتاج عمومی
از مشکلات عمده معلمان عشایری عدم دسترسی آنها به ارزاق و مایحتاج زندگیشان میباشد تقویت و توسعه شرکتهای تعاونی که بتوانند مایحتاج را بوسیله فروشگاههای سیار در مراکز تجمع مراکز عشایری و معلمان به آنان عرضه نمایند روش مفیدی میتواند باشد.
انتقال چهارمین مشکل مهم معلمان عشایری
با توجه به سختی زندگی عشایری بایستی ترتیبی اتخاذ شود که بر اثر ضوابط خاصی معلمان عشایری پس از طی یک دوره خدمت در عشایر بتوانند به روستاها منتقل شوند و اگر بنا بر این باشد که نسبت به انتقال معلمان عشایری به شهرها و روستاها به دلایل مختلف از جمله نیاز به آنان ترتیب اثری داده نشود و یک معلم مجتور باشد زمان زیادی را در عشایر بماند و به اجبار در آنجا خدمت نماید این عمل ناعادلانه بوده و انگیزه کار و فعالیت را از آنان سلب مینماید.
مباحث مرتبط با عنوان