دید کلی
اگر چه در صنعت بیشتر
جریانهای متناوب بکار می‌روند، گاهی
جریان مستقیم نیز مورد نیاز است. چنین جریانی را یا توسط تبدیل جریان متناوب شبکه اصلی به کمک
یکسو کننده‌ها و یا با استفاده از مولدهای dc خاصی بدست می‌آورند. اغلب روش دوم در کل راحت‌تر است.
تعریف مولدهای dc
مولدهای dc همان مولدهای القایی مرسوم هستند که با وسیله خاصی (به نام جابجاگر) مجهز هستند که در قطبها (زغالها) تبدیل
ولتاژ متناوب به
ولتاژ مستقیم را امکان پذیر می‌سازند.
اصول کار مولد dc
این مولد نیز مانند
مولد ac کار می‌کند با این تفاوت که در آن دو انتهای
آرمیچر (سیم پیچ) در مولد dc با حلقه‌های منفرد به هم وصل نشده‌اند بلکه با دو نیم حلقه که با ماده عایقی از هم جدا و بر استوانه مشترکی جفت شده‌اند و حول محور قاب می‌چرخند، به هم وصل می‌شوند. اتصالهای انعطاف پذیر (زغالها) که به نیم حلقه‌های چرخان فشار داده می‌شوند. برای این منظور هستند که
جریان القایی را به مدار خارجی برسانند.
پس از هر نیم دور چرخش قاب ، دو انتهای آن که به نیم حلقه‌ها جوش داده شده‌اند از یک زغال روی زغال دیگر تکیه می‌کنند. ولی پس از هر نیم دور چرخش قاب ، جهت جریان القایی نیز عوض می‌شود. بنابراین ، اگر تعویض در جابجاگر در همان لحظاتی صورت گیرد که جریان قاب جهتش را تغییر می‌دهد، همواره یک زغال قطب مثبت و دیگری قطب منفی آن خواهد بود، یعنی جریان در مدار خارجی جهت یک می‌خواهد داشت. بنابراین ، می‌توان گفت که جریان القایی در آرمیچر مولد به کمک جابجاگر یکسو شده است.
منحنی مشخصه ولتاژ مولد dc
با بررسی منحنی ولتاژ بین دو سر قطبهای مولد dc که آرمیچرش شامل یک حلقه تنها و جابجاگرش شامل دو نیم حلقه است، می‌بینیم که اگر چه ولتاژ بین دو سر قطبهای مولد تقسیم است، یعنی جهتش تغییر نمی‌کند، ولی بطور پیوسته مقدارش از صفر تا مقدار ماکزیمم در تغییر است. این ولتاژ و
جریان الکتریکی متناظر با آن را اغلب ولتاژ و جریان تپنده مستقیم می‌نامند. به سادگی دیده می‌شود که ولتاژ و جریان در مدت نیم دوره از
نیروی محرکه الکتریکی متناوب یک چرخه کامل از تغییرات را در سیم پیچهای مولد در بر دارد. به عبارت دیگر ، فرکانس تپش دو برابر فرکانس جریان متناوب است.
هموار سازی تپشها با آرمیچر استوانه‌ای
برای هموار کردن تپشهای ولتاژ و ایجاد ولتاژی که نه فقط مستقیم بلکه ثابت نیز باشد، آرمیچر مولد از تعداد زیادی پیچه‌های جدا از هم ، یا بخشها ساخته می‌شود که با زاویه معینی جای می‌گیرند و جابجاگر نیز نه از دو نیم حلقه بلکه از تعداد برابری میله تشکیل شده است که روی سطح استوانه‌ای قرار دارند که روی همان محور آرمیچر می‌چرخند. دو انتهای هر بخش آرمیچر به جفت میله مربوط که با
ماده عایقی جدا شده‌اند لحیم شده‌اند. چنین آرمیچری به نوع استوانه‌ای معروف است.
مباحث مرتبط با عنوان
