نام ریلی از دانشمندی به نام ریلی که کاشف این موج بوده است گرفته شده است. |
وقتی که زلزلهای رخ میدهد دو نوع موج ایجاد میشود که یکی امواج جسمی و دیگری امواج سطحی میباشد. امواج سطحی هم خود به دو نوع تقسیم میشوند که در این دو نوع نحوه
انتشار موج با همدیگر فرق میکند. یکی از این امواج سطحی موج ریلی میباشد که در آن ذرات در قسمتی به صورت شکل بیضی حرکت میکنند. این بیضی دارای محور اصلی در جهت قائم و محور فرعی در جهت افق میباشد. سرعت انتشار موج ریلی کمتر از امواج حجمی است و سومین موجی است که به
ایستگاه لرزه نگاری میرسد.
خصوصیات موج ریلی
ریلی (1885) معتقد بود که یک سطح آزاد سطح مشترک هوا - زمین ، موج ویژهای میتواند وابسته باشد. نتیجهای که او ارائه داد. این بود که این موج با سرعت تقریبی 0.9 سرعت موج S سیر میکند، و در فاصلههای کم از چشمه ، انتظار میرود که ورود آن خیلی دیرتر از ورود موج S نباشد. در این موج حرکت ذره شامل دو مولفه قائم و افقی است، ولی در هر نقطه ، این حرکت الزاما" در صفحه قائمی است که راستای انتشار موج را در بردارد.
این نظریه حرکت ذره را بیضی با محور بزرگ قائم پیش بینی میکند، که در عمقهای کوچک حرکت آن پسرو است، به طوری که حرکت در نوک بیضی مخالف راستای انتشار است. هر دو مولفه حرکت در زیر سطح با افزایش عمق کاهش مییابند. یکی از مشخصههای واقعی این موج که در
ژئوفیزیک از اهمیت ویژهای برخوردار است، این است که انرژی به جای اینکه مانند
موجهای حجمی در سه بعد توزیع شود، در دو بعد توزیع میشود. این امر برتری نسبی این موجها را روی نگاشتها ، بویژه نگاشتهای زمین لرزههای دور توجیه میکند.
ناحیه تشکیل امواج ریلی
امواج ریلی ناشی از
امواج عرضی یا طولی است که از کانون انتشار مییابند، ولی از همسایگی
مرکز زلزله تولید نمیشوند و ناحیه تشکیل این امواج معمولا با مرکز زلزله فاصله دارد.
مباحث مرتبط با موضوع