پارا مغناطیس شکل ضعیفی از خاصیت مغناطیسی است. اتمهای مواد پارا مغناطیس گشتاور دو قطبی مغناطیسی دائمی دارند که در میدان مغناطیسی خارجی دو قطبیها را با یکدیگر همسو کرده و میدان را تا اندازهای تقویت میکنند. ماده پارا مغناطیس در میدان مغناطیسی غیریکنواخت ، به طرف ناحیه قویتر کشیده میشود. |
|
اطلاعات اولیه
مواد پارا مغناطیس گروهی از مواد هستند که موجب تقویت جزئی
میدان مغناطیسی میشوند، یعنی اگر در داخل
سیم پیچی ، مادهای از جنس پارا مغناطیسی قرار دهیم، در این صورت میدان مغناطیسی تقویت میشود، هر چند این تقویت به اندازه
مواد فرو مغناطیس نیست، اما قابل توجه است. به بیان دیگر ، در مباحث مغناطیسی کمیتی به نام
پذیرفتاری مغناطیسی تعریف میشود که نمادی از تقویت یا تضعیف میدان مغناطیسی است.
یعنی در
مواد دیا مغناطیس پذیرفتاری مغناطیسی ، کمیتی منفی است و میدان مغناطیسی در اثر حضور چنین مادهای تضعیف میشود، اما در مورد مواد پارا مغناطیس ،
تراوایی مغناطیسی ، مقداری مثبت است. بنابراین در حضور این ماده ، میدان تقویت میشود، هر چند این تقویت به اندازه مواد فرو مغناطیسی نخواهد بود.
خاصیت پارا مغناطیسی
اگر نمونهای از ماده شامل N اتم ، را که
گشتاور دو قطبی مغناطیسی هر کدام M است، در یک میدان مغناطیسی قرار دهیم، دو قطبیهای اولیه اتم میکوشند با میدان مغناطیسی همسو شوند. این تمایل به همسو شدن را
خاصیت پارا مغناطیسی میگویند.
شرط پارا مغناطیسی بودن
برای آنکه دستگاهی خواص پارا مغناطیسی از خود بروز دهد، اتمها یا مولکولهای آن دستگاه باید گشتاورهای مغناطیسی دائمی داشته باشند و این گشتاورها تمایل داشته باشند که با میدان اعمال شده همسو شوند. گشتاورهای مولکولی مختلف واجفت شده هستند، یعنی هر یک حول میدان مغناطیسی بطور انفرادی و نه بطور هماهنگ
حرکت تقدیمی میکنند، ولی به علت تماس گرمایی با محیط اطراف خود میتوانند مبادله انرژی کنند. جز در دمای نزدیک به
صفر مطلق توام با میدانهای بسیار قوی ،
مغناطش از مقدار مربوط به حالت اشباع آن که در آن حالت تمام گشتاورهای دو قطبی همسو هستند، بسیار کمتر است.
قانون کوری
در سال 1895
پیر کوری بطور تجربی کشف کرد که مغناطش M (
گشتاور دو قطبی مغناطیسی در واحد حجم ماده) یک ماده پارا مغناطیس با میدان مغناطیسی (B) ، یعنی میدان مغناطیسی موثر که نمونه در آن قرار گرفته است، نسبت مستقیم و با دمای کلوین (T) نسبت معکوس دارد. این بیان به عنوان
قانون کوری معروف است. این قانون از لحاظ فیزیکی از این جهت قابل قبول است که افزایش B باعث همسو شدن دو قطبیهای اولیه در نمونه میشود و M (مغناطش) را افزایش میدهد، در حالی که افزایشT این همسویی را به هم میزند و M را کاهش میدهد. قانون کوری در صورتی که نسبت B/T خیلی بزرگ نباشد، از نظر تجربی تائید شده است.
مباحث مرتبط با عنوان