|
ویژگی هفتم : مواجهه عناصر ترک و ایرانی در ابتدای دوره صفوی
یکی از عواملی که موجب پیچیدگی اوضاع پس از تشکیل حکومت صفویه شده بود مواجهه شاه اسماعیل با خصومت متقابل بین عناصر ترک قزلباش و ایرانی و تاجیک .
مهمترین عوامل این اختلافات :
1.اگر چه ترکهای قزلباش مسئول عمده به قدرت رساندن صفویان بودند اما بسیاری از آنان از خارج مرزهای ایران آمده بودند .
2.نیروهای ایرانی جایگاه خود را د ر حکومت و دولت برتر از نیروهای ترک می دانستند .
3.عناصر ایرانی خود را مردان اهل قلم در جامعه کلاسیک ایران می دانستند .
4.نیروهای قزلباش خود را عامل عمده تشکیل حکومت صفوی می دانستند .
5.قزباشها خدمت تحت فرماندهی یک صاحب منصب ایرانی را بی احترامی به خود می دانستند .
6.نیروهای ایرانی عهده دار شدن قزلباشها را در مقام های سیاسی و یا بخشهای اداری که ایرانیان محدوده خود می دانستند ، دون شان می شمردند .
7.ایرانیان از قزلباشها که طبع شعر و یا هنرهای ظریفی را نداشتند انقاد نموده ، و عهده دار شدن چنین سمت هایی را حق بزرگان با فرهنگ و متمدن ، یعنی خودشان می دانستند .
8. چرا قزلباش ها طبع شعر و هنرهای ظریف نداشتند ؟
9.اگر چه این گونه تصورها در میان دو عنصر ایرانی و ترک ، تصور قالبی و بیشتر برای حفظ قدرت نفوذ خود بود ، در هر صورت موجب آشفتگی و دشواریهای در امر حکومت می گردید .
سیاست های شاه اسماعیل برای اصلاح این اختلافات :
1.شاه اسماعیل برای حل این مشکل و ترکیب و تعادل آنها اقداماتی انجام داد که موجب تقویت تمرکز قدرت و هماهنگی و تجانس امور حکومت گردید . تشکیل مقامات مناسبی چون وکیل نقس نقیسی همایون و صدر بیانگر اقدامات شاه اسماعیل برای پرکردن شکاف میان عناصر ترک و تاجیک بود .
2. چگونه این سمت های ایجاد شده ، اختلاف میان عناصر ترک و ایرانی را حل می نمودند ؟
3.یکی از اقدامات مهم شاه اسماعیل در ایام حکومت خود ایجاد تشکیلات اداری بود ، اگر چه تشکیلات اداری که شاه اسماعیل پایه ریزی نمود ، از وسعت چندانی برخوردار نبود ، اما پایه و اساس ساختار دیوانسالاری گردید که در زمان شاه طهماسب و عباس اول به اوج خود رسید
|
|
|
صفویه
فرهنگ
اقتصاد
مذهب
نیروی نظامی
تصوف
پادشاهان عهد صفوی:
شاه اسماعیل اول
شاه طهماسب اول
شاه اسماعیل دوم
سلطان محمد خدابنده
شاه عباس اول
شاه صفی اول
شاه عباس دوم
شاه سلیمان
شاه سلطان حسین
شاه طهماسب دوم
شاه عباس سوم
|
|
