دید کلی
الکلها ، موادی این‌چنین مهم در شیمی آلیفاتیک ، نه‌تنها باید از نظر
واکنشها بسیار گوناگون و تنوع‌پذیر باشند، بلکه به مقدار زیاد و با قیمت ارزان نیز باید قابل تهیه باشند. برای بدست آوردن الکلهای سبک که تکیه‌گاه سنتز آلی آلیفاتیک هستند، سه روش اصلی وجود دارد، روشهایی که می‌توانند همه منابع مواد آلی را مورد استفاده قرار دهند؛
نفت ،
گاز طبیعی ،
زغال سنگ و
زیست توده. این سه روش عبارتند از:
- آبدار کردن آلکنهای بدست آمده از کراکینگ نفت
- فرایند اکسو از آلکنها ، منوکسید کربن ، هیدروژن
- تخمیر کربوهیدراتها
علاوه بر این سه روش اصلی ، روشهای دیگری نیز با کاربرد محدود وجود دارند. به‌عنوان مثال ، متانول از هیدروژندار کربن کاتالیزوری منوکسید کربن بدست می‌آید. مخلوط هیدروژن و منوکسید کربن با نسبت ضروری ، از واکنش آب با متان ، آلکانهای دیگر یا زغال سنگ در دمای بالا بدست می‌آید. خوبست در این مقاله به بعضی از منابع صنعتی الکلها نگاهی داشته باشیم.
تخمیر کربوهیدراتها
تخمیر
قندها با
مخمر ، قدیمیترین فرایند شیمیایی مورد استفاده بشر ، هنوز هم برای تهیه
اتانول و بعضی الکلهای دیگر دارای اهمیت بسیار زیادی است. قند مورد نیاز از منابع مختلف تامین می‌شود، از جمله ملاس حاصل از چغندر قند و نیشکر یا نیشکر بدست امده از انواع غلات. نام الکل غله‌ای ، به همین دلیل به اتانول داده شده است. اگر در
تخمیر ،
نشاسته ماده اولیه باشد، علاوه بر اتانول ، مقدار کمی روغن فوزل ، مخلوطی از الکلهای نوع اول ، نیز بدست می‌آید: عمدتا ایزوپنتیل الکل با مقدار کمی n-پروپیل الکل ، ایزوبوتیل الکل و 2-متیل-1- بوتانول که با عنوان آمیل الکل فعال معروف است.
بدون تردید در آینده ، انسان به
کربوهیدراتها به‌عنوان منبع
کربن ، روی خواهد آورد. کربن برای مواد شیمیایی آلی و کربن به‌صورت سوخت. با این گرایش ، فرایندهای تخمیر ، روز به‌روز مهمتر و مهمتر خواهند بود.
تهیه اتانول در صنعت
اتانول ، نه فقط قدیمی ترین ماده شیمیایی آلی مورد استفاده انسان است، بلکه یکی از مهمترین مواد آلی نیز هست. در صنعت ، در سطح وسیعی ، از اتانول به‌عنوان حلال برای انواع الکلها ، جلاها ، عطرها و مواد خوش‌طعم‌کننده ، به‌عنوان محیط برای انجام
واکنشهای شیمیایی و در
تبلور استفاده می‌شود. به‌علاوه ، اتانول ، ماده اولیه مهمی در سنتز است.
پس از فراگرفتن مطالب بیشتری درباره واکنشهای اتانول ، بهتر می‌توانیم نقش این عضو مهم از خانواده الکلها را ارزیابی کنیم. برای اینگونه مصارف صنعتی ، اتانول را یا از طریق آبدهی به اتیلن و یا تخمیر قند ملاس‌ها ( یا گاهی نشاسته ) تهیه می‌کنند. بنابراین ، منابع غایی الکل اتیلیک ، نفت ، نیشکر و چغندرقند و انواع غلات است.
اتانول ، الکل موجود در نوشیدنی‌های الکلی نیز هست. این نوع الکل را از تخمیر قند منابع گیاهی بسیار متنوعی تهیه می‌کنند. نوع نوشیدنی حاصل به ماده تخمیر شده ( چاودار یا ذرت ، انگور یا اقطی ، خمیر کاکتوس یا قاصدک‌ها ) ، چگونگی تخمیر (مثلا با خروج دی‌اکسید یا بدون امکان خروج کربن دی‌اکسید) و اعمال بعد از تخمیر (تقطیر شد یا نشود) ، بستگی دارد.
مباحث مرتبط با عنوان
منبع
- شیمی آلی ، جلد اول؛ تالیف: موریسون ، بوید؛ نشر علوم دانشگاهی
