مزدک که بود

مزدک که بود ؟
مزدک پسر بامداد از مردم استخر پارس بود و از مانویان و پیروان زرتشت خورگان بشمار می رفت . استاد او زرتشت خورگان که از اهل شهر فسا بود ، سالها در بیزانس (روم شرقی) بسر می برد و در آنجا با کتب فلسفی یونانی از جمله جمهوریت افلاطون آشنایی پیدا کرد و تحت تأثیر اندیشة مدینة فاضلة افلاطون قرار گرفت .
افکار زرتشت خورگان که بیشتر جنبة اقصادی و اجتماعی داشت ، توسط شاگردش مزدک به جامعة ایرانی معرفی شد .
بر اثر خشکسالیهایی که در اواخر سلطنت فیروز و اوایل سلطنت قباد در ایران پیدا شده بود ، مردم قحطی زده توسط مزدک که مردی سخنور بود درخواستهای خود را به عرض شاهنشاه ایران قباد رسانیدند . قباد که طالب اصلاحات در امور اجتماعی ایران بود و از ترس موبـدان و بزرگان جرأت اقدام به ایـن کار را نمی کرد ، وجــود مرد زبان آوری را مانند مزدک که هواخواهان بسیاری از مردم مستمند داشت مغتنم شمرده بر آن شد که به دست وی تعدیلی در ثروت عمومی بعمل آورد و به اصلاحات اجتماعی بپردازد . اما چون این اقدامات برای جامعة آن روز هنوز بسیار زود بود در مقابل نفوذ موبدان و بزرگان نتوانست مقاومت کند ، و چنانکه در پیش گفتیم او را از سلطنت خلع کردند .
قباد بار دیگر که بر تخت نشست از مزدکیان طرفداری نکرد . چون مزدکیان بر اثر اصلاحات ایده آل خود ، موجب بی نظمی و هرج و مرج بسیاری در اوضاع ایران شده بودند . قباد در اواخر سلطنت خود تصمیم گرفت که به دست پسرش خسرو انوشیروان آنان را قلع و قمع کند و مزدک نیز در این میان کشته شد .