مرحب بن حارث یهودی، معروف به مرحب خیبری، مردی بلندقامت، عظیم الجثه و بسیار شجاع بود. او رئیس یکی از قلعهها و دژهای
خیبر بود و از سران یهود به شمار میآمد.
وی از جمله یلان یهود بود که به همراه حارث، اسیر، یاسر و عامر حفاظت خیبر را بر عهده داشت.
ابن هشام میگوید: مرحب، برادر یاسر بن حارث و از تیره حمیر بوده است.
تنها صحنه زندگی مرحب که در تاریخ اسلام بازگو شده، مربوط به
جنگ خیبر است. وی در آن نبرد چند تن از جنگ جویان سپاه اسلام را از پای در آورد، بر سر
محمود بن مسلمه، سنگ آسیایی افکند که بر اثر آن محمود بن مسلمه پس از سه روز جان باخت.
این دلاور نامی در حالی که غرق سلاح بود و زره یمانی بر تن و کلاهی که از سنگ مخصوص تراشیده بود بر سر داشت و کلاه خود را روی آن قرار داده بود، رجزخوانان پای در میدان نهاد که به دست شیر خدا
علی بن ابی طالب علیه السلام کشته شد.
برخی از مورخان
اهل سنت معتقدند که مرحب به وسیله
محمد بن مسلمه کشته شد؛ ولی این احتمال بیپایه با تاریخ متواتر و مسلم اسلامی سازگار نیست.
نقل است که بر روی شمشیر وی نوشته شده بود: این شمشیر مرحب است. هر کس آن را بچشد نابود می شود.
مراجعه شود به:
امام علی علیه السلام و فتح قلعه خیبر و قتل مرحب
منابع:
المغازی، ج 2، ص 645 - 658؛
سفینه البحار، ج 3، ص 321؛
سیره ابن هشام، ج 3، ص 347؛
تاریخ یعقوبی، ج 2، ص 56؛
فروغ ابدیت ج دوم ص 254
