مرثد بن ابی مرثد غنوی، از طایفه غنی بن اعصر و از تبار قیس عیلان و ساکن
مکه بود. پدرش « کناز بن حصین » معروف به ابومرثد، از اصحاب رسول خدا بود که در تمام جنگ‌ها:
بدر و
احد،
خندق و. . . شرکت کرد.
مرثد و پدرش هم‌پیمان
حمزه بن عبدالمطلب بودند. او به همراه پدرش از مکه به مدینه هجرت کرد و در زمره بزرگان اصحاب رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم قرار گرفت. در مراسم عقد اخوت اسلامی، پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلم بین او و
عباده بن صامت،
پیمان برادری برقرار ساخت.
مرثد غنوی مردی نیرومند و شجاع بود و به همین جهت پس از هجرت به
مدینه، مسلمانانی را که در بند اسارت
قریش در مکه به سر می‌بردند، مخفیانه از مکه به مدینه انتقال می‌داد. همچنین نقل است که وی مردی توانگر بود و یکی از دو اسب مسلمانان در جنگ بدر از آن وی بوده است.
وی از اعضای سپاه تبلیغ اسلام بود که در سال سوم هجرت به همراه شش تن از دیگر یاران پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم در منطقه «
رجیع » در دام قبایل عضل و قاره گرفتار آمدند و به شهادت رسیدند. بنا بر برخی از نقل‌ها، مرثد فرمانده گروه بوده است.
منابع :
اسدالغابه، ج 5، ص 137؛
الطبقات، ج 3، ص 47 و 48؛
الاستیعاب، ج 3، ص 429 و 320؛
الاصابه، ج 3، ص 398؛
