مدائن

مدائن نامی است که اعراب بر شهر تیسفون در شرق دجله در عراق گذاشته‌اند. مدائن پایتخت پادشاهان ساسانی ایران ملقب به کسری بوده و به گفته مورخین، شهری بزرگ و آباد بوده است. کاخ انو شیروان، از شاهان معروف سلسله ساسانی، نیز در مدائن بوده و بقایای ایوان آن که از بلندترین ایوان‌های جهان است همچنان موجود است. این شهر در سال 14 هجری به تصرف مسلمانان در آمد.
سلمان فارسی و حذیفه بن یمان، اصحاب مشهور پیامبر اسلام، مدت ها حاکم مدائن بودند و قبرشان اکنون در مدائن است. خاقانی، شاعر توانای ایرانی، قصیده پندآموز و مشهوری درباره مدائن و ایوان مدائن دارد که با این ابیات شروع می شود:

هان ای دل عبرت بین از دیده نظر هان *** ایوان مدائن را آئینه عبرت دان
یک ره زه دجله منزل به مدائن کن *** وز دیده دوم دجله بر خاک مدائن دان

منابع:
برگرفته از لغت نامه دهخدا از معجم البلدان و حدود العالم