یکی از مفسران معروف
اهل سنت به نام «ثعلبی» ماجرای لیله المبیت را در تفسیر خود چنین روایت میکند:
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم هنگامی که تصمیم به
هجرت به سوی مدینه گرفت،
علی علیه السلام را در
مکه مامور بازگرداندن امانتهای مردم که نزد او بود فرمود.
پیامبر در شب عزیمتش دستور داد علی علیه السلام در بستر او بخوابد. آن شب مشرکین اطراف خانه او را گرفته بودند و قصد کشتن پیامبر را داشتند. پیامبر به علی علیه السلام فرمود:«روانداز سبزرنگ مرا روی خود بینداز و در بستر من بخواب. انشاء الله هیچ اتفاقی نخواهد افتاد.»
علی علیه السلام نیز همین کار را انجام داد. در این هنگام خداوند به
جبرئیل و مکائیل* وحی فرستاد که: من در میان شما پیمان برادری ایجاد کردم و عمر یکی را طولانیتر از دیگری قرار دادم. کدام یک از شما این عمر طولانی را برای دیگری میخواهد؟
اما هر یک از آن دو، ترجیح دادند زندگی ِ طولانیتر، از آن ِ خودشان باشد.
خداوند به آنها وحی فرستاد: شما چرا همچون علی بن ابی طالب علیه السلام نیستید؟ من میان او و محمد، برادری بر قرار ساختم و او در بستر پیامبر خوابید و جان او را بر جان خویش مقدم شمرد. به زمین فرود بروید و او را از شر دشمنانش حفظ کنید.
آنها فرود آمدند. جبرئیل بالای سر علی و میکائیل پایین پایش ایستاد. جبرئیل گفت:«آفرین، آفرین! ای علی چه کسی همانند تو است؟! خداوند متعال به تو نزد فرشتگان مباهات کرد!»
در این هنگام که پیامبر به سوی
مدینه میرفت، آیه 207 سوره بقره در شأن حضرت علی علیه السلام نازل شد:«
و من الناس من یشری نفسه ابتغاء مرضاة الله و الله رؤف بالعباد» (برخی از مردم مومن و فداکار، جان خود را در قبال خشنودی خدا میفروشند؛ و خداوند نسبت به بندگانش مهربان است.)
این شب تاریخی را که حضرت علی علیه السلام در جایگاه پیامبر و برای نجات جان او در بسترش خوابید، لیلة المبیت نامیده شده است.
- میکائیل یکی از چهار فرشته مقرب خدا و مأمور روزی رساندن به مخلوقات است.
منابع :
پیام قرآن، ج 9، ص 265 و ص 266