دید کلی
- علت وجود قانونهای پایستاری جرم نسبتهای معین نسبتهای چند گانه ( اضعافی ) چیست؟
- چگونه می توان آنها را توضیح داد؟
- "جان دالتون" با بکار گرفتن تصور اتمها و نسبت دادن خواصی با آنها توانست این قوانین شیمیایی را توضیح دهد.
قانون اول (قانون بقای جرم)
اندازه گیریهای دقیق نشان دادهاند که در جریان یک
واکنش شیمیایی ، جرم تغییر محسوسی نمیکند. به گفته دیگر ، جرم کل تمام موادی که در یک واکنش شیمیایی وارد میشوند، با جرم کل تمام محصولات واکنش برابرند.
"
اصل دوم نظریه دالتون" ، این قانون را توضیح میدهد. چون واکنش شیمیایی ، حاصل جدا شدن و بهم پیوستن اتمها است و چون اتمها در این فرآیندها نه ایجاد میشوند و نه از بین میروند، از جرم کل تمام اتمهایی که وارد واکنش شیمیایی میشوند ثابت خواهد بود.
قانون دوم (قانون نسبتهای معین)
یک
ماده مرکب خالص ، همواره شامل
عناصر معینی است که با نسبت جرمی معین ترکیب میشوند.
"
اصل سوم نظریه دالتون" این قانون را توضیح میدهد. چون یک ماده مرکب معین ، نتیجه ترکیب اتمهای دو یا چند عنصر با نسبتهای ثابت است، عناصر ماده مرکب مذکور ، نسبتهای جرمی ثابتی خواهند داشت.
قانون سوم (قانون نسبتهای چندگانه) ( اضعافی )
این قانون میگوید که وقتی دو عنصر
B و
A ، بیش از یک
ماده مرکب بوجود میآورند، مقادیری از
A که در این مواد با مقدار ثابتی از
B ترکیب شدهاند، با هم نسبتی دارند که عددی صحیح و کوچک است. این قانون در واقع نتیجهای از نظر دالتون است مبنی بر اینکه اتمهای یک ماده مرکب به نسبتهای ثابتی با هم ترکیب شدهاند. مثلا
کربن و
اکسیژن دو ماده مرکب تولید میکنند، یکی
دیاکسید کربن و دیگری
منوکسید کربن. در
دیاکسید کربن ، دو اتم اکسیژن با یک اتم کربن و در منوکسید کربن ، یک اتم اکسیژن با یک اتم کربن ترکیب یافته است. وقتی این ماده مرکب را با هم مقایسه کنیم، جرمهای اکسیژنی که با جرم ثابتی از کربن ترکیب میشوند، نسبت 2 : 1 خواهند داشت.
مباحث مرتبط با عنوان