مقدمه
نور یک نوع
تابش الکترومغناطیسی است که از ترکیب دو
میدان الکتریکی و
مغناطیسی تشکیل یافته است. تابش الکترومغناطیسی شامل میدان الکتریکی متغیر با زمان و میدان مغناطیسی متغیر با زمان میباشد که این دو میدان بر هم عمودند و موج در امتداد عمود بر هر دوی آنها انتشار مییابد. هر تک موج الکترومغناطیسی یک میدان الکتریکی و یک میدان مغناطیسی مشخص دارد، ولی از آنجا که نور خالص وجود ندارد که فقط شامل یک
طول موج باشد (ما همواره با گروه موج روبرو هستیم) لذا با میدانهای الکتریکی و مغناطیسی درجهتهای مختلف مواجه خواهیم بود. میدان الکتریکی نور بزرگتر از میدان مغناطیسی آن میباشد و بیشتر خصوصیاتی که میدان الکتریکی دارد میدان مغناطیسی هم از آن تبعیت میکند و نیز چشم ما به میدان الکتریکی حساس است، از این رو ما در مبحث نور اغلب با میدان الکتریکی نور سر و کار داریم.
تعریف قطبش
میدانهای الکتریکی امواج تشکیل دهنده به صورت اتفاقی در هر جهتی قرار میگیرند، لذا احتمال وجود میدان الکتریکی در تمام جهات یکسان خواهد بود. حال در مواردی لازم است که میدان الکتریکی را فقط در جهت خاصی داشته باشیم. بنابراین باید به طریقی در جهات دیگر میدان را حذف کنیم و فقط آن یک جهت مورد نظر را داشته باشیم، این عمل قطبش نام دارد. البته بحث قطبش را در مورد
عایقها تحت عنوان قطبش عایقها دنبال خواهیم کرد. نوری که عمل قطبش را روی آن انجام دادهایم، نور قطبیده و وسیلهای که این عمل را با آن انجام دادهایم،
قطبشگر نور مینامند.
انواع قطبش
قطبش را از لحاظ منحنی که نوک پیکان میدان الکتریکی در صفحه مختصات رسم میکند و اختلاف فازی که دو مؤلفه ارتعاشی میدان الکتریکی باهم دارند، به دو دسته عمده تقسم میکنند که عبارتند از:
قطبش خطی
اختلاف فاز بین مؤلفههای ارتعاشی میدان برابر (0 یا 180 درجه) میباشد و ارتعاش روی یک خط راست صورت میگیرد. و از ترکیب قطبشهای دایروی راستگرد و چپگرد بوجود میآیند. این نوع قطبش به نوبه خودش به لحاظ منحنی فضاییاش بصورت زیر دسته بندی میگردد:
قطبش بیضیوار
در حالت کلی اختلاف فاز بین مؤلفههای ارتعاشی در قطبش بیضیوار هر زاویهای میتواند باشد که ترکیب دو ارتعاش ، منحنی بیضی به خود میگیرد. این قطبش نیز به نوبه خودش بصورت زیر دسته بندی میگردد:
- قطبش دایروی: در طبیعت فقط این نوع قطبش را داریم که مؤلفههای ارتعاش آن عمود بر هم هستند و دامنههای ارتعاشات باهم برابرند و به لحاظ اختلاف فاز (90 یا 270 درجه) به دو دسته قطبش دایروی راستگرد و قطبش دایروی چپ گرد تقسیم میشوند.
- قطبش بیضوی: از ترکیب مناسب قطبشهای دایروی راستگرد و چپگرد بوجود میآید که مؤلفههای ارتعاشی آن عمود بر هم هستند و برخلاف قطبش دایروی دامنه ارتعاشات برابر ندارد و به لحاظ اختلاف فازی که دارند به دو دسته قطبش بیضوی راستگرد و قطبش بیضوی چپ گرد تقسیم میشوند.
موضوعات ویژه در قطبش
