اطلاعات اولیه
در نظریه
نسبیت عام نیروهای کوریولی وارد بر یک ذره در دستگاهی دوران کنند ، را میتوان نیروهای ناشی از
حرکت نسبی سایر اجرام کائنات دانست. تقریبا به همان صورت میتوان
نیروی مغناطیسی را که یک ذره بارداری وارد میشود، به حرکت نسبی بقیه
بارهای الکتریکی نسبت داد. از تشابه شکل این دو نیرو چنین برمیآید که اثر
میدان مغناطیسی بر دستگاهی از
ذرات باردار را میتوان با انتخاب مناسبی از
دستگاه مختصات دوران کننده حذف کرد. این اندیشه منجر به قضیهای شد که به نام قضیه لارمور معروف است.
نیروی کوریولی و نیروی مغناطیسی وارد بر یک ذره باردار از این نظر هم شکل هستند که هر دو حاصل ضرب خارجی سرعت ذره در برداری که نمایشگر نیروی میدانی است، میباشند. نیروی کوریولی یا
شتاب کوریولیس در وضعیتی که ذره در یک سیستم مختصات دوار (مانند
کره زمین به عنوان چارچوب دوار) بوجود میآید. اگر
سرعت زاویهای دوران چارچوب مرجع را با W و
سرعت حرکت ذره در این چارچوب را با V و
جرم آن را با m نشان دهیم ، نیروی کوریولی به صورت F= 2mw×v خواهد بود. چون ضرب موجود دراین رابطه
ضرب برداری است ، لذا اگر w ، v با هم موازی باشند، نیروی کوریولی صفر خواهد بود. این نیرو طبق قانون دست راست ، ذره را در راستای عمود بر مسیر حرکت خود منحرف میکند.
در
نظریه نسبیت عام نیروهای کوریولی وارد بر یک ذره در چارچوب دوار را میتوان ناشی از حرکت نسبی سایر اجرام کائنات دانست. تقریبا همان طور که
نیروی مغناطیسی وارد بر یک ذره باردار را ناشی از حرکت نسبی بارها میدانیم. چون اگر ذرات باردار ساکن باشند، اصطلاحا نیروی مغناطیسی وجود نخواهد داشت. از تشابه این دو نیرو چنین برمیآید که ما میتوانیم با انتخاب مناسب یک چارچوب دوران کنند، این اثر مغناطیسی را حذف کنیم. همان طوری که در مسئله
آونک فوکو با انتخاب یک چارچوب مرجع که همراه زمین دوران میکند ، نیروهای کوریولی حذف میشوند.
اگر دستگاهی از ذرات باردار که همگی دارای نسبت بار به جرم (q/m) ، یکسان هستند، تحت تاثیر
نیروهای مرکزی متقابل و نیروی رو به مرکز مشترک و همچنین نیروی مغناطیسی ضعیفی قرار گیرند، حرکات ممکن آن همان حرکاتی خواهد بود که دستگاه میتوانست بدون تاثیر میدان مغناطیسی انجام دهد و بر حرکت تقدیمی آهسته تمام دستگاه حول مرکز و با
سرعت زاویهای w= -(q/2mc)B سوار شده باشند. در این رابطه سرعت زاویهای حرکت تقدیمی است و
B میدان مغناطیسی ، و
q بار الکتریکی ذرات ، و
C سرعت نور و
m جرم ذرات است.
مباحث مرتبط با عنوان