چکیده
:
در بررسی حکومت صفویان، مذهب و نیروهای وابسته به آن نقش عمده ای ایفا می کنند، در واقع حکومتی که شاه اسماعیل اول در 907 ه. تأسیس کرد، حکومتی مذهبی، بر پایه شاخص های دینی موجود در جامعه بود. حاکمان صفویه توانستند با اتکاء بر نهاددین روند شکل گیری قدرت دنیوی خود را تسریع بخشند نقش دین و مذهب در شکل گیری، رسمی شدن، تداوم و استمرار و سرانجام فروپاشی دولت صفویه کامل نمایان استاگر چه دولت صفویه بر اساس مذهب و نیروهای وابسته مذهبی شکل گرفت اما عنصر فرهنگ و سیر تحولی آن با تشکیل حکومت و استواری آن رونق بالایی یافت.
رونق و شکوفایی فرهنگ و هنر در عهد صفویه تنها نه به خاط وجود دانشمندان و متفکران و هنرمندان برجسته بود، بلکه وجود شاهان و حاکمان هنرمند و هنر دوست و تشویق آنان و ایجاد فضای مناسب سیاسی جهت رفت و آمد هنرمندان و شاعران و نویسندگان به دیگر کشورهای فرهنگی و ارتباط و مبادله افکار و هنرها با هنرمندان کشورهای دیگر، زمینه مناسبی برای شکوفایی و رونق فرهنگی ایران عهد صفویه گردید.
رواج شعر و شاعری و علاقه شاهان نسبت به شاعران و همچنین دعوت از شاعران و نویسندگان درباری دیگر کشورها، گسترش علوم از قبیل فلسفه، علوم پزشکی، نجوم، و همچنین وجود شماری فیلسوف و دانشمند در دربار شاهان صفوی نقش بسزایی در فرهنگ این دوره داشت.
در این دوره فن کتابسازی ، جلدسازی ، تذهیب و همچنین تاریخ نگاری، هنر خطاطی، خوشنویسی و هنرهای دستی نظیر سفال سازی، فلزکاری، فرش بافی، هنرمندان و نخبگان شایسته ای یافت. علاوه بر رونق و فرهنگ ذکر شده در این دوره معماری به طرز عجیبی شکوفا شد. شکوفایی معماری دوران صفویان در نقاط مختلف قلمرو حکومتی آنها خصوصاً شهر اصفهان به پایتخت آنان یادآور شهرهایی چون سمرقند عهد تیمور ، رم در عهد امپراطوری روم ، تیسفون ساسانیان ، و تخت جمشید هخامنشیان گردید. ساخت پلها، کاروانسراها، مدارس، مساجد، کلیساها، کاخ ها، باغ ها نه تنها به عمران و آبادانی کشور کمک کرد ، بلکه سبک و شیوه جدیدی در هنر معماری پدید آورد.
|
ویژگیهای فرهنگ و هنر عصر صفویه :
1.فرهنگ و هنر در عهد صفویه از جهت ادبیات و شعر، نقاشی و خوشنویسی
2.جریان فرهنگ و هنر صفویان از جهت علوم مختلف چون فلسفه، نجوم در عهد صفوی، پزشکی و ارتباط نزدیک دانشمندان با دربار و دستگاه حاکمه
3.بررسی ویژگی های هنر و معماری عهد صفویان و نیز سبک و شیوه معماری عهد صفویه
4.بررسی ویژگی فرهنگ عامه و آداب و رسوم، جشنها و مراسم عهد صفویه
| مراحل تحول فرهنگ و هنر در عهد صفویه :
1. مرحله اول : مرحله شکل گیری هنر و ادبیات و تداوم آن
2.مرحله دوم : مرحله رونق و شکوفایی هنر و معماری
وضعیت فرهنگ و هنر در مناطق مختلف جغرافیایی ایران بزرگ :
1.ایران فعلی
2. افغانستان
3. عراق
4. آسیای میانه
5.قفقاز
6. حجاز
|
صفویه
فرهنگ
اقتصاد
مذهب
نیروی نظامی
تصوف
پادشاهان عهد صفوی:
شاه اسماعیل اول
شاه طهماسب اول
شاه اسماعیل دوم
سلطان محمد خدابنده
شاه عباس اول
شاه صفی اول
شاه عباس دوم
شاه سلیمان
شاه سلطان حسین
شاه طهماسب دوم
شاه عباس سوم
|
|