مقدمه
غازها (geese) پرندگانی باهوش و زیبا هستند. جثه غازها متوسط و گردن آنها نسبتا دراز است. پاهای آنها بلند است. دم غازها بلند و نوک آنها نسبت به جثه آنها باریک می‌باشد. رنگ گونه‌های این جنس تقریبا یکسان است و گردن آنها نسبت به قوها کوتاه‌تر و ستبر است. غازها پرندگان ویژه نواحی دوشمالگان می‌باشند و پرندگانی مهاجرند. در جلگه و یا در
جنگلهای قطب شمال زاد و ولد می‌کنند.
غازها چراگاهها را به محیط آبی ترجیح می‌دهند. سر غازها بزرگ است و ناحیه بین دو چشم و نوک آنها پوشیده از پر می‌باشد. رنگ بدن آنها قهوه‌ای شتری است و بعضی‌ها رنگ سفید دارند. نوک در گونه‌های گوناگون به رنگ زرد ، نارنجی و یا صورتی است. غازها در سن دو سالگی بالغ می‌شوند. این پرندگان به صورت گروهی در علف‌زارها تغذیه می‌کنند.
نحوه زندگی
پرندگانی گروهی هستند و در فصل مهاجرت گروههای بزرگی را تشکیل می‌دهند. بسیار باهوش می‌باشند و در موقع تغذیه یک پرنده سایرین را از خطر باخبر می‌کند. خطر را خیلی زود حس می‌کنند. گروهی که در حال مهاجرت هستند شبها را در سواحل ، نیزارها و دریاچه‌ها می‌گذرانند و صبح زود به سوی مزرعه برای تغذیه می‌روند. در نیمه روز به سوی آب بر‌می‌گردند و پس از آب خوردن به استراحت می‌پردازند و بعدازظهر مجددا برای تغذیه می‌روند.
در تاریکی با جنجال و سر و صدا به محل استراحت می‌روند و در حین پرواز حرکات جالبی نشان می‌دهند. شناگرند و به فرو رفتن در آب سازش ندارند ولی هنگام احساس خطر در آب فرو می‌روند. کمتر غذا از آب می‌گیرند. در موقع اضطراب و هیجان گردن را بطور افقی در امتداد بدن می‌کشند و سر را بسوی بالا نگهداشته و تولید صدای ویژه‌ای می‌کنند سپس با سر و صدا به سوی دشمن خود حمله می‌کنند.
آشیانه غازها در مجاورت آب در کنار تخته سنگها و روی زمینهای علفی است و در لانه‌سازی مهارت ندارند. شکل و اندازه لانه بر حسب گونه فرق می‌کند. پرنده نر از آشیانه نگهداری می‌کند و در نگهداری جوجه‌ها به پرنده ماده کمک می‌کند. غازها همیشه یک نر و یک ماده باهم زندگی می‌کنند. دوره روی تخم خوابیدن 30 - 24 روز است. غازها عمر درازی دارند و سن آنها را تا 50 سال ذکر کرده‌اند.
غاز خاکستری
غاز خاکستری یا
(Anser anser) ، نر و ماده این غازها در زمان بالغ شدن به رنگ قهوه‌ای متمایل به خاکستری است. نوک آن صورتی و بدون علامت سیاه است. این پرنده 7 - 4 عدد تخم می‌گذارد. تخمها به رنگ سفید و شبیه تخم مرغ است. این غاز در نواحی معتدله نیمکره شمالی زندگی می‌کند. صدای آنها شبیه غاز اهلی است. این پرنده در مجاورت آب در پناه بوته‌ها و نیزارها آشیانه‌ای از جنس مواد گیاهی می‌سازند و از گیاهان نورسته تغذیه می‌کنند. در جزایر کوچک گروه این پرندگان دیده می‌شود.
غاز پیشانی سفید
پرنده نر و ماده غاز پیشانی سفید
(Anser albifrons) دارای جثه‌ای ظریف تر و کوچکتر از غاز خاکستری است. در ناحیه تاج ، پیرامون گونه ، در پایه نوک و پیشانی بخش سفید رنگی دیده می‌شود، به این جهت غاز پیشانی سفید خوانده می‌شود. نوک آنها صورتی رنگ است و رنگ بدن آنها قهوه‌ای مایل به خاکستری است و از غاز خاکستری پررنگ‌تر است. این غازها در زمینهای جلگه‌ای ، رودخانه‌ها و دریاچه‌ها و برفراز تپه‌های علفی کوچک لانه‌سازی می‌کنند و فعال‌تر از غاز خاکستری و غاز باقلا هستند. حیطه تخم‌گذاری آنها شمال روسیه تا جنوب سیبری است.
غاز باقلا
غاز باقلا
(Anser fabalis) دارای 6 گونه است که فقط یکی از آنها در ایران یافت می‌شود. این غاز را
غاز پازرد نیز نامیده‌اند. علت آنکه به این غاز ، غاز باقلا می‌گویند این است که هنگام برداشت محصول
باقلا به انگلستان می‌رسد واز دانه باقلا تغذیه می‌نماید. این غاز از نظر محل زندگی به دو گروه تقسیم می‌شود. عده‌ای که در جنگلهای نیمکره شمالی زندگی می‌کنند و به اسم غاز باقلای جنگلی نامیده می‌شوند. در حالی که نژاد دوم در زمینهای توندرا و جلگه‌های نیمکره شمالی زندگی می‌کنند و به آنها غاز باقلای جلگه‌ای نام نهاده‌اند.
مباحث مرتبط با عنوان
