عبدالله بن جبیر بن نعمان اوسی انصاری از طایفهی بنی عمرو بن عوف
قبیله اوس بود. قبل از
هجرت رسول خدا مسلمان شد و به همراه هفتاد تن از مردم
مدینه در عقبهی منی و در سال سیزدهم بعثت با
پیامبر پیمان بست. پس از آن در زمرهی اصحاب پیامبر اسلام قرار گرفت و در
نبرد بدر شرکت کرد. در
جنگ احد، رسول خدا او را با پنجاه تیرانداز بر شکاف
کوه عینین گمارد. او که فرماندهی گروه را بر عهده داشت با لباسی سفید از دیگران ممتاز بود. پیامبر به عبدالله و یارانش فرمود که از کوه محافظت نمایند تا مبادا دشمن از آن سو بر مسلمانان هجوم آورد. نیز فرمود:«حتی اگر کشته شدیم، از اینجا تکان نخورید و ما را یاری ندهید و اگر پیروز شدیم و غنیمت بردیم، نیز به سوی ما نیایید.»
اما در هنگام پیروزی مسلمانان بر سپاه مشرکان، تیراندازان کوه عینین، علیرغم اصرار فرمانده خود، تنگه را رها ساختند و برای به چنگ آوردن غنیمت به میدان کارزار سرازیر شدند.
عبدالله بن جبیر که با کمتر از 10 نفر از یارانش در کوه مانده بود، قهرمانانه در مقابل سپاه
خالد بن ولید ایستاد. نقل است که عبدالله نخست به سوی دشمن تیراندازی کرد؛ وقتی تیرهایش تمام شد، با نیزه نبرد کرد تا نیزهاش شکست. آن گاه با شمشیرش جنگید تا سرانجام به شهادت رسید. در روایت دیگری آمده است که
عکرمه بن ابی جهل وی را به قتل رساند. مشرکان بدن وی را مثله کردند.
منابع:
الطبقات، ج3، ص 475؛
اسدالغابه، ج 3، ص 194؛
بحارالانوار، ج 20، ص 128؛
قاموس الرجال، ج6، ص281؛
