دید کلی
طبق تعریف ، سنگ تزئینی به هر سنگ طبیعی ، بجز آنچه که برای ساخت بناها استفاده می‌شود، اطلاق می‌گردد که بر اساس زمینه‌های
زیبایی شناختی برای گستره‌ای وسیع از مصارف انتخاب می‌شود.
یادمانهای پیچیده معماری ، مانند بنای یادبود
آبرت در لندن ، به سهم خود نوعی ساختمان به شمار می‌آیند و بنابراین سنگی که برای این مصارف بکار گرفته می‌شود، باید دارای شرایط استحکام و دوام سازه‌ای باشد. رایج‌ترین موارد مصرف سنگ تزئینی را در زیر آورده‌ایم:
سنگ مجسمه سازی
این سنگ باید پیش از انتخاب سه نیازمندی را پاسخ گوید:
- زیبای هنری : زیبایی هنری مهمترین عامل برای انتخاب سنگ محسوب می‌شود.
- سهولت کار : این عامل بر روی خلق یک مجسمه خوشایند هنری ضروری است.
- دوام : دوام برای حصول اطمینان از بقایای جزئیات مجسمه در محیطهای مختلف است که انتخاب نهایی را تعدیل می‌کند.
مناسب‌ترین مصالح برای مجسمه سازی
انواع
سنگ مرمر و
سنگهای آهکی میکریتی مناسب‌ترین و بهترین مصالح برای مجسمه سازی محسوب می‌گردند. این سنگها دست کم دو معیار را دارا هستند: جذاب هستند، بخصوص مرمهایی که در مجسمه سازی کلاسیک بکار رفته و تحسین زیادی را بر انگیخته‌اند و بسیاری از آنها دارای خصوصیات آزاد سنگها هستند، یعنی می‌توان در تمام جهتها بطور یکسان روی آنها کار کرد.
این سنگ ، یک سنگ مجسمه سازی کلاسیک با بافت یکنواخت و رنگ سفید زیبایی است که از شمال ایتالیا بدست آمده و مورد تحسین زیاد هنرمندان قرار گرفته است. به ویژه در نقاطی که مجسمه‌ها در معرض نمایش در فضای بیرونی قرار داده می‌شوند.
دوام سنگ بیش از یک مسئله جلوه‌گر می‌شود، چرا که بخصوص
سنگهای کربناتی در شرایط جوی اسیدی ، مستعد
هوازدگی شیمیایی هستند. برای مثال مجسمه‌های سنگی که قدمت آنها از سال 1170 میلادی به بعد است و در منطقه صنعتی
راین _ روهر آلمان قرار دارند، از اوایل سده حاضر ، فروپاشی شتابانی را طی کرده و وضوح مجسمه‌ها کاهش یافته است. این مجسمه‌ها از ماسه سنگهایی ساخته شده‌اند که درصد بالایی از دانه‌ها و سیمان آنها (64 درصد)
کلسیت است و هوازدگی آنها شامل ترکیبی از هوازدگی شیمیایی کلسیت با حمله به سیمان سنگ و
هوازدگی فیزیکی از راه رشد کانیهای نمک در فضاهای منفذی است. یک جو آلوده هر دو نوع هوازدگی را سرعت می‌بخشد.
تمدنهای باستانی و سنگهای تزئینی
تمدنهای باستانی از
سنگهای آذرین بسیار بهره می‌جستند و دوام این سنگها بوده که بقای آنها را در دنیای امروز تضمین کرده است. برای مثال ، تک ستونهای یادبود
مصری که در حدود 3500 سال پیش ، از گرانیتهای سرخ و صورتی تراشیده شده و در اوایل سده نوزدهم از جا کنده شده‌اند، در شرایط جوی متغیر مرکز لندن ، پاریس ، رم ، استانبول و نیویورک یافت می‌شوند. بلندی این یادمانها تا 15 متر می‌رسد و هر کدام از آنها از قطعه یکپارچه
گرانیتی بریده شده که بنّاهای مصری آن را به دقت انتخاب کرده و برای آزمایش فاصله درزه‌ها ، چاههای قائمی را در توده گرانیت حفر می‌کردند.
به رغم نگرانی‌هایی که در مورد تداوم یکپارچگی این یادمانها در برخی از آلوده‌ترین شهرهای دنیا وجود داشته، طبیعت سرسخت گرانیت ، این اطمینان را ایجاد کرده که
خطوط تصویری هیروگلیف آنها پس از گذشته 35 سده ، هنوز هم تمیز و روشن است.
سنگ قبرها
نوع دیگر سنگ تزئینی هستند که وجود تزئین در آنها ، بازتاب یک یادآوری غم انگیز است. ویژگیهای سنگ قبر خوب ، در واقع شبیه چیزهایی است که برای سنگ مجسمه سازی مورد نیاز است.
کیفیتهای لازم برای سنگ قبر مناسب
- کیفیت تزئینی که با هدف آن سازگار باشد، یعنی، رنگارنگ و خشن نباشد.
- دوام
- قابلیت بریده شدن به صورت تختال و حفظ وضوح نوشته‌هایی که بر آن کنده می‌شود.
انواع شاخص سنگ قبر
انواع شاخص این نوع سنگها ، شامل
سنگهای آهکی ، مرمرها ، گرانیتها ،
گابروها و سنگهای آذرین دیگر و کمتر از آنها ،
ماسه سنگها می‌باشد.
نمونه‌هایی از سنگ قبرها
در بریتانیا ،
سنگ پرتلند ،
گرانیت دارتمور (Dartmoor Granite) ، انواع گابروهای وارداتی و سنگ لوح ، جزو مهمترین سنگ قبرها به شمار می‌روند. بخصوص کمرنگی یکنواخت سنگ پرتلند ، هواداران بسیاری دارد و خصوصیتهای آن به عنوان یک آزاد سنگ ، بدان معناست که می‌توان به آسانی بر روی آن کار کرده و نوشته‌هایی را حک نمود.
سنگ چین باغها
این سنگها به عنوان مصالح ایجاد باغچه سنگی تزئینی و نیز در تهیه بناهای تزئینی کوچک مورد استفاده گسترده و تحسین همگان است. باغچه‌های سنگی تزئینی ، تاریخچه درازی دارند که دست کم در بریتانیا و بقیه اروپا به سده هیجدهم باز می‌گردد، در حالی که در شرق ، از میراث بسیار طولانی‌تری برخوردارند.
مهمترین علل موثر بر انتخاب سنگ چین باغ
- ظاهر تزئینی بر حسب بافت ، رنگ و شکل
- دوام
- هزینه و قابلیت دسترسی : استفاده از سنگهای غیر بومی برای بیشتر باغهای محلی از نظر هزینه ، عاملی بازدارنده است.
مطلوبترین سنگها برای سنگ چین
مطلوبترین سنگها برای این هدف ، بیشتر ماسه سنگها و سنگهای آهکی منفذدار هستند و نه سنگهای آذرین ناتراوا ، زیرا
هوازدگی این سنگها به تامین مواد مغذی با ارزشی برای گیاهان کوهستانی کمک می‌کند.
مباحث مرتبط با عنوان
