مقدمه
سرخجه بیماری مسری و واگیری است که مصونیت دائم میدهد. علائم بیماری که ویروس
RNA میباشد در ترشحات حلق و بینی وجود دارد. ممکن است از مادر به جنین منتقل شود. کودکان و همچنین افراد بالغ به این بیماری مبتلا میگردند. معمولا سرایت ناخوشی مستقیم یعنی در اثر تماس افراد سالم با بیماران است.
سرخجه قبل از شروع علائم تا خاتمه
مرض مسری میباشد.
دوران نهفتگی مرض ، در حدود 6 تا 20 روز است. دوران حمله یا شروع بیماری خفیف است و گاهی علائم مهمی ندارد و با بالا رفتن نهفتگی مرض ، در حدود 6 تا 20 روز است. دوران حمله یا شروع بیماری خفیف است و گاهی علائم مهمی ندارد و با بالا رفتن مختصر
تب و علائم زکامی مشخص میشود فقط با بروز گلگونههای بیماری است که بوجود آن میتوان پی برد.
تظاهرات بالینی
پس از یک دوره کمون 21-14 روزه یک مرحله پیش درآمد کوتاه و نسبتا خفیف را تجربه میکند که با علائم کاتارال خفیف و
لوزه دردناک پشت گوش ، گردن پشتی و پسسری مشخص میشود. بعد از 24 ساعت از التهاب لوزهها ، یک راش در سر و گردن ، ظاهر میشود، سریعا به بدن گسترش پیدا میکند. علائم همراه
التهاب حلق و
بزرگی طحال میباشد.
گلگونهها
برخلاف
سرخک در 24 ساعت به سرعت به تمام بدن انتشار مییابد و بزودی یعنی در عرض دو روز محو میگردد. بزرگی گلگونههای از سر سنجاق تا عدسی میرسد و لکههای آن در عرض 2 تا سه روز از بین میرود و مبتلا بهبود مییابد. پوستریزی این بیماری چندان واضح نیست بیماران مبتلا به سرخجه برخلاف سرخک سرفه نمیکنند ولی ممکن است گلو و لوزهها و مخاط دهان آنان کمی قرمز باشد.
مهمترین نشانه سرخجه غیر از گلگونهها بزرگ شدن
غدههای لنفاوی پشتسری ، اطراف گردن ، کشاله ران و آرنج می باشد ، غدد بزرگ شده کمی دردناک میباشد از سه تا هفت روز دوام مییابد.
گاه عناصری نیز در خون مبتلایان به سرخجه بوجود میآید (پلاسمنوسیتوز) که برای تشخیص و راهنمائی خوب است. سرخجه اصولا ناخوشی سبکی است که بیش از 3-5 روز طول نمیکشد ولی گاهی اوقات عوارض مغزی خطرناکی را در بردارد به علاوه اگر مادران حامله در سه ماه اول حمل مبتلا به سرخجه گردند احتمال دارد که فرزندان ناهنجار مانند کری ، لالی ، کوری و
عوارض قلبی و غیره ببار آورند بنابراین بهتر است مادران جوان را از این بیماری در سه ماه
آبستنی محفوظ داشت (با تلقیح واکسن زنده).
پیشگیری
تزریق گاماگلوبولین در افرادی که در معرض بیماری قرار گرفتهاند از بروز علائم بیماری جلوگیری نمیکند ولی تغییرات سرولوژیک و انتقال بیماری مادر به جنین حتی با تزریق مقدار زیاد گاماگلوبولین بعد از قرار گرفتن در معرض بیماری دیده میشود. در کشور آمریکا برای ایجاد ایمنی بویژه در کودکان جوان از سال 1969 از واکسنهای زنده ضعیف شده سرخجه با کشت مکرر در سلولهای دیپلوئید فیبروبلاست اردک ، سگ ، خرگوش یا انسان استفاده میشود. هدف از این اقدام کاهش دادن شدت بیماری بین توده مردم در نتیجه کم کردن احتمال در معرض قرار گرفتن زنان باردار میباشد. نظریه اهمیت امکان فزونی افراد بالغ حساس ، علاقه روز افزونی در جهت بررسی سرولوژیک زنان باردار بالغ بدون سابقه ایمنی سازی افرادی که از نظر سرولوژی منفی هستند پیدا شده است.
ویروس های ضعیف شده
واکسن را تا 4 هفته بعد از
واکسیناسیون میتوان در ترشحات
مجاری تنفسی مشاهده کرد. ولی تصور میرود انتقال آن با افراد سالم ندرتا رخ میدهد. این امر در خانوادهای که بچه ها واکسینه شدهاند برای زنان باردار مشکلی ایجاد نمیکند. واکسن در قریب 95 در صد افراد واکسینه شده
آنتی کور تولید میکند ولی درجه ایمنی و دوام آن مسئله ای است که باید مورد بررسی قرار گیرد. اثرات سوء نظیر تب ، راش ،
لنفادنوپاتی ، پولی نوروپاتی یا درد مفاصل (رماتیسم) بندرت در کودکان واکسینه شده دیده میشود ولی درد و ورم مفاصل و اختلال حسی در 25 درصد زنانیکه قبلا واکسینه شدهاند بروز میکند. با مصرف واکسن تهیه شده از کشت فیبروبلاستهای جنینی خرگوش یا انسان خطرات فوق 2 تا 9 در صد تقلیل داده شده است.
واکسن سرخجه هرگز نباید در زنان باردار و یا زنانی که احتمال دارد تا دو ماه بعد از واکسیناسیون آبستن گردند تزریق گردد.
سرخجه مادرزاد
یک عارضه خطیر و کشنده میباشد این نوزادان تا مدتها (8-6 ماه)
ویروس را در بدن خود پرورش داده و انتشار میدهند.
درمان
حمایتی است ایمنی سازی با یک واکسن ویروس زنده در 15 ماهگی صورت میگیرد.
مباحث مرتبط با عنوان
مطلب از: معصومه پورعلی