منو
 کاربر Online
313 کاربر online

ساختار خورشید – ستارگان

تازه کردن چاپ
علوم طبیعت > فیزیک > نجوم و اختر فیزیک > نجوم
(cached)

ساختار خورشید – ستارگان




img/daneshnameh_up/d/d5/chap15_nasa_sun.jpg

خورشید که در اثر انقباض یک سحابی پر انرژی بوجود آمده است ، ارزشمندترین گوهر منظومه شمسی است، که نه تنها سیستماتیک بودن خانواده خود ( اجزای منظومه خورشیدی ) را مدیون آن هستیم یا مهمتر از آن پیدایش حیات ، روند حیات و بقای حیات را برایمان به ارمغان آورده است. بررسی خورشید نه به صرف شناخت رفتار تنها ستاره ی منظومه شمسی برایمان ارزشمند است ، بلکه شناسایی این گوی تابناک ،حداکثر رفتار ذاتی و فعلی تمام ستارگان را برایمان آشکار می سازد. زیرا ستارگان از تولد تا مرگ روند مشخصی را طی می کنند. مثلاً ستاره های X,Y که در یک زمان بوجود آمده باشند، هم اکنون با یکدیگر همپا هستند. زیرا ماده ای اولیه ای تمام ستارگان هیدروژن و روند تکمیل هیدروژن ، تبدیل آن به هلیوم است.

پس دو ستاره ای که همزمان بوجود آمده باشند زندگی یک شکلی خواهند داشت و بدینسان است که ستارگان جهان، مراحل تکمیل خویش را سپری می کنند. ( البته حجم ستارگان هم تاثیر بسزایی در همپایی روند ستارگان دارد.)
پس نگرش در ساختار نزدیکترین و موثرترین ستاره خورشید است که یک خورشید شناس را به یک ستاره شناس حقیقی تبدیل می کند.
آری : چنین ستارگانی از ربایش، برخورد و جوشش خرده ریزهای گاز و ابر گونه های کیهانی بوجود می آید.
طبیعی است که دمای اجرام مزبور متناسب با انبوهش ابرگونه ها و فرآیند برخورد و جذب خرده ریزه های مورد بحث ( ذرات تشکیل دهنده) و پدیداری خاصیت ثقلی به مرور فزونی می یابد و یک پیش ستاره در آستانه ظهور قرار می گیرد. آزاد شدن نیروی ثقلی، درخشندگی و تابناکی را به همراه دارد و هماهنگ با افزایش انقباض، بر تراکم و بزرگی توده های مرکز ی می افزاید. فرآیند مزبور تاحدی ادامه می یابد که دمای توده ای مرکزی به میزان 107 کلوین، یعنی دمای مناسب برای گدازش هسته ای و تبدیل هیدروژن به هلیم بالغ گردد. نیروی حاصل از این واکنش ها به حدی است که از چروکیدن و جمع شدن ستاره جلوگیری نموده و تعادل میان فشار درونی و نیروی جاذبه ای ستاره را برقرار سازد.



img/daneshnameh_up/1/19/673_stars555.jpg

طبیعی است که هر اندازه جسته ی ستارگان بزرگتر باشد دما و تابناکی آنها نیز به همان میزان زیادتر خواهد شد. ستارگانی که به این شرح وارد مرحله ای گروه اصلی می شوند، طی توقف در این مرحله دگرگونی های کوچکی را در وضع پوسته ای سطحی تحمل می کنند و با تبدیل هیدروژن به هلیم، برای مدت های طولانی به بازدهی انرژی می پردازند. خورشید شناسان برای ستاره ای مانندخورشیدمدت توقف درمرحله ی گروه اصلی راحدود 1000 تا 2000میلیون سال بر آورد نموده اند. از آنجایی که سن خورشید از زمان پیدایش تا کنون چیزی حدود 4600 میلیون سال است، قاعدتاً بایستی حدود 5 تا 6 هزار میلیون سال دیگر این مراحل را طی نماید. توده ی مرکزی ستارگان گروه اصلی که بالاترین مرحله ای تکامل را پشت سر می گذارند بر اثر برونداد هیدروژن به خاکستر تبدیل شده و سپس تحت تاثیر فشارهای وارده از وزن لایه های زیرین، روبه چروکیدن و جمع شدن می روند و همزمان دمای لایه های پیرامون خود را به حدهای که گدازش هسته ای امکان پذیر است فزونی می بخشند.
هماهنگ با افزایش روند تولید انرژی، ستاره روبه آماسیدن و باد کردن نهاده و این تورمها تا جایی که یکبار دیگر میان فشار درونی و جاذبه، تعادل برقرار گردد ادامه می یابد و سرانجام ستاره یه یک غول سرخ دگرگون می شود و تابناکی آن، گاه تا هزار برابر افزایش می یابد و بدینسان ستاره از گروه اصلی به گروه غولها گام می نهد.
زمانی که خورشید ما به این مرحله از تکامل وارد گردد، عظمت آن به حدهای می رسد که تیر را در کام خود فرو می بلعد و موهبت زیست را از زمین می زداید.بارسیدن دمای توده ی مرکزی غول های سرخ به مرز 108 کلوین، واکنش هسته ای جدیدی در آن روی می دهد و طی این روند کربن به هلیم مبدل می شود. فرآیند مزبور باعث می شود که ستاره به مرحله ی ثابت دیگری که چندان هم به درازا نخواهد کشید پای گذارد و پس از حدود چند صد میلیون سال که چروکیدن توده ای مرکز ی همچنان ادامه یافت، سراسر ستاره ای مزبور نیز به چروکیدن و آماسیدن رو نهد و انرژی هسته ای آن کاهش یابد و سرانجام به یک کوتوله سفید مبدل گردد و بدینسان ستاره از گروه غول های سرخ به گروه کوتوله های سفید وارد گردد.

در این مرحله عمل چروکیدن به دلیل فشار حاصل از الکترون های پرنده (آزاد) بسیار سریع متوقف می شود و در حالیکه جرم آن همچنان ثابت مانده است بر تراکم آن، گاه تا حدود 1 میلیون بار افزوده می شود و ستاره به حدی متراکم می شود که وزن یک قاشق چایخوری از آن به چندین تن می رسد.
خورشید ما در مرحله کوتوله سفید همچنان بُرونداد انرژی درونی خویش را ادامه می دهد و پس از طی چندین میلیون سال به مرور سرد شده و سرانجام از جوش و خروش بازمی ایستد و به جرمی سرد و تاریک و بالاخره به یک کوتوله سیاه دگرگون می شود.


انجمن نجوم آماتوری ایران

تعداد بازدید ها: 30374


ارسال توضیح جدید
الزامی
big grin confused جالب cry eek evil فریاد اخم خبر lol عصبانی mr green خنثی سوال razz redface rolleyes غمگین smile surprised twisted چشمک arrow



از پیوند [http://www.foo.com] یا [http://www.foo.com|شرح] برای پیوندها.
برچسب های HTML در داخل توضیحات مجاز نیستند و تمام نوشته ها ی بین علامت های > و < حذف خواهند شد..