حضرت رضا علیه السلام برادران و خواهران زیادی داشت. یکی از برادرانش زید بود که علیه
مأمون قیام کرد و خانه
بنی عباس در
بصره را آتش زد و به همین دلیل به «زید النار»؛ (زید آتش) معروف شد.
مأموران مأمون زید را دستگیر کردند، مأمون هم به احترام حضرت رضا علیه السلام او را بخشید و دستور داد او را نزد امام ببرند.
امام با دیدن زید فرمود:« ای زید! حرف افراد پست
کوفه تو را گول زده است. آنها گفته اند چون از فرزندان
فاطمه زهرا هستی، آتش بر تو حرام است. به خدا قسم این درباره ی
امام حسن و
امام حسین و سایر فرزندان فاطمه است. ای زید، اگر روز قیامت تو و پدرمان
موسی بن جعفر را بیاورند و تو گناهکار باشی و وارد
بهشت شوی و پدرت موسی بن جعفر را هم که اطاعت خدا کرده، روزها روزه گرفته و شب‌ها به عبادت قیام نموده، داخل بهشت کنند، تو نزد خداوند گرامی‌تر و عزیزتر از موسی بن جعفر خواهی بود؛ چرا که تو بدون زحمت وارد بهشت شده ای! ای زید! تقوای خدا را پیشه خود کن هر کس تقوی نداشته باشد، از ما نیست. جدّ ما،
امام سجاد فرمود:« هر کس از
اهل بیت کار نیک کند پاداشش دو برابر است و هر کس مرتکب گناه شود، عقوبت و عذابش دو برابر خواهد بود.»
زید گفت:« اما من برادر شما و پسر پدر شما هستم. »
حضرت رضا علیه السلام فرمود:« تو برادر من هستی، مادام که خدای تعالی را اطاعت کنی. اما هرگاه به معصیت خداوند دست زدی، دیگر بین من و تو برادری نیست. مگر در قرآن نخوانده ای؟
حضرت نوح علیه السلام به خداوند عرض کرد:« خدایا پسر من از خانواده من است.» ولی خداوند فرمود:«
یا نوح انه لیس من اهلک انه عمل غیر صالح»؛ (سوره‌ی هود، آیه‌ی 46و45) (ای نوح! او از خانواده و اهل تو نیست.) خداوند به علّت عمل زشت او و معصیتش او را از خانواده نوح خارج ساخت. ای زید، تو هم اگر خدا را اطاعت کنی، از ما اهل بیت هستی و اگر معصیت کنی از اهل بیت خارج می شوی.»
منابع:
بحارالانوار، ج 49، باب 16، ص 1و 2 و 3 و 4 و 10.
