رشته‌کوههای اصلی و وضع توپوگرافی آنها نقش مؤثری در رژیم بارندگی و پیدایش منابع آبهای سطحی بر عهده دارند.
کوههای البرز و زاگرس که عمده‌ترین رشته‌کوههای ایرانند، از نظر جهت و گسترش، عامل تعیین‌کنندة ریزشهای کشور بشمار می‌آیند. ریزشهای جوی که در ارتفاعات مزبور متمرکز است و بیشتر بصورت برف می‌باشد، منبع اصلی آب رودخانه‌ها بوده و سرچشمة رودخانه‌های مهم کشور را تشکیل می‌دهند. بدیهی است عامل اصلی ریزشهای جوی، جریان هوایی است که از غرب و حوضة مدیترانه بسوی فلات ایران حرکت می‌کند و بیشتر رطوبت خود را در برخورد با کوههای زاگرس و البرز از دست می‌دهد و به ریزش باران و برف در فصلهای پائیز و زمستان می‌انجامد.
بخشی از این آبها درون شکافهای آهکی کوههای زاگرس نفوذ می‌کند و چشمه‌سارهای فراوانی را پدید می‌آورد و آب رودخانه‌ها را بخصوص در فصل خشک تابستان تأمین می‌کند. غالباً بارانها و رگبارهایی که در فصل بهار در کوهپایه‌های البرز و زاگرس و دیگر کوههای کشور ریزش می‌کنند، به جاری شدن سیلهای شدید و کوتاه‌مدت می‌انجامد و طبیعتا بخشی از آبهای سطحی کشور را نیز تأمین می کنند.

همچنین ببینید

• تقسیم‌بندی رودهای کشور
• رودخانه های مرزی ایران