مناطق عمیق دریا شامل قسمتهایی است که پایین تر از فلات قاره قرار دارد و علاوه بر رسوبات دانه ریز (در حد سیلت و رس)، رسوبات دانه درشت (در اندازه ماسه و گراول) نیز تحت تاثیر عوامل مختلف به آنجا حمل شده و رسوب میکنند. |
این مناطق شامل
شیب قاره، برآمدگی قاره ای و مناطق عمیق یا ژرف دریا می شود که در زیر رسوبات تشکیل شده در هر یک از این مناطق را بررسی میکنیم.
رسوبات شیب قاره
شیب قاره عبارت از منطقه ای است که دارای شیب زیاد بوده و از یک طرف با فلات قاره و از طرف دیگر با برآمدگی قاره ای مربوط است. این منطقه غالبا توسط کانالها یا دره های عمیق زیادی قطع می گردد. رسوبات این منطقه معمولا دانه ریز است و طبقه بندی در آنها به شکل لایه نازک و منقطع می باشد. رسوبات دانه درشت (در اندازه ماسه و گراول) معمولا در داخل کانالهای زیردریایی که رسوبات قاره ای را قطع کرده اند، رسوب می کنند. عوامل زیادی علاوه بر شیب زیاد در منطقه شیب قاره در رسوبگذاری مواد موثر است مثلا هنگامی که سطح آب دریا پایین است، بیشتر رسوبات در منطقه شیب قاره ای رسوب می کنند و میزان رسوبگذاری در این ناحیه زیاد است ولی زمانی که سطح آب دریا بالا باشد، یزان رسوبگذاری در منطقه کم و ذراتی که بر روی شیب قاره ای رسوب میکنند اکثرا شامل ذرات دانه ریز است.
رسوبات برآمدگی قاره ای
در منطقه برآمدگی قاره ای رسوبات به فرم مخروطهایی در دهانه دره های عمیق زیردریایی، که شیب قاره ای را قطع کرده و به این منطقه آمده اند، رسوب مینماند. به طور کلی انواع رسوباتی که در شیب قاره و برآمدگی قاره ای عهد حاضر تشخیص داده شده است عبارتند از: رسوبات آواری که به طور مکرر از جای خود حرکت کرده و رسوب می نمایند، رسوبات همی پلاژیک، رسوبات کربناته ای که از مناطق کم عمق تر به این محیط آمده اند و در نهایت رسوبات شیمیایی و لجنهای مناطق عمیق دریا که از مواد ارگانیکی و غیر ارگانیکی تشکیل شده اند.
رسوبات کربناته مناطق عمیق دریا
رسوبات کربناته نواحی عمیق دریا شامل کربناتهای پلاژیک و رسوبات همی پلاژیک می باشد.
کربناتهای پلاژیک
این رسوبات از پوسته های موجودات ریز پلانکتونیکی که در سطح آب اقیانوسها زندگی می کرده اند، تشکیل شده است. رسوبات حاصله شامل لجنهای اقیانوسی است که پس از سنگی شدن سنگ آهکهای گل سفید را تشکیل میدهند و عمدتا از فسیلهای بسیار ریزی نظیر کوکولیت ها تشکیل شده اند.
رسوبات همی پلاژیک
این رسوبات از تخریب کربناته مناطق عمیق دریا سرچشمه گرفته اند. رسوبات مزبور خیلی دانه ریز بوده و توسط طوفان به مناطق عمیق تر و در محیط آرام رسوب می کنند. به خاطر اینکه این رسوبات بیشتر از رسوبات پیت فورمهای کربناته حاصل می شوند، بعضی افراد آنها را به نام لجنهای اطراف پیت فورمی نیز نامیده اند.
مباحث مرتبط با عنوان