در زیست شناسی به روند قرار دادن گیاهان در گروهها که دارای رابطه هایی با یکدیگر هستند، رده بندی اطلاق میشود. دو لپهایها ردهای از زیر شاخه نهاندانگان هستند که خود به زیر ردههایی قابل تقسیم هستند. |
اطلاعات اولیه
سلسله گیاهان (
Metaphyta) در 4 شاخه قرار میگیرند. شاخه تالوفیتها یا ریسه داران که شامل جلبکها و قارچها هستند.
شاخه خزهایها ،
شاخه نهانزادان آوندی و
شاخه گیاهان دانهدار. سه شاخه اخیر تحت عنوان کروموفیتها یا گیاهان تنهدار ، نامیده میشوند. شاخه گیاهان دانهدار به دو زیر شاخه
بازدانگان و
نهاندانگان تقسیم میشود. زیر شاخه نهاندانگان شامل دو رده تک لپهایها و دو لپهایها میباشد. دو لپهایها خود شامل دو لپهایهای بیگلبرگ ، دو لپهایهای جدا گلبرگ و دو لپهایهای پیوسته گلبرگ میباشد که تعداد زیادی از گیاهان دانهدار را در خود جای دادهاند.
دو لپهایهای جدا گلبرگ Dialypetalae
گیاهانی هستند با گلهای کامل و دو جنسه که پوشش گل آنها به صورت
کاسبرگ و
گلبرگ تمایز یافته و اجزای گل در چرخههای متوالی و به صورت متناوب باهم قرار دارند و
گرده افشانی در آنها بوسیله
حشرات صورت میگیرد. جدا گلبرگها بالغ بر 70 هزار گونه گیاهی هستند و براساس ساختمان نهنج و نحوه قرار گرفتن اجزای گل در سه گروه فرعی قرار میگیرند.
تالامیفلورها
که در آنها نهنج گل برآمده یا گنبدی شکل است و اجزای گل مستقیما بر روی نهنج استقرار یافتهاند و شامل 5 راسته است.
- راسته آلالهگان (Ranales): که برچهها جدا از هم و اجزای گل غالبا در روی یک خط مارپیچی در سطح نهنج قرار دارند.
- راسته پاریتال (parietals): که برچهها پیوسته بهم و تمکن آنها جانبی است.
- راسته گوتیفرال (Gutti ferales): که برچهها پیوسته بهم و تمکن آنها محوری و کاسبرگها در داخل غنچه گل ، همپوشان هستند.
- راسته ختمی (Malvales): که برچهها پیوسته بهم و تمکن آنها محوری و کاسبرگها در داخل گل به صورت کفهای قرار دارند.
- راسته فرفیون (Euphorbiales): که برچهها پیوسته بهم و تمکن آنها محوری ، گلها یک جنسه و غالبا فاقد گلبرگ هستند.
دیسیفلورها
که در آنها نهنج گل برآمده یا گنبدی شکل است و اجزای گل در سطح دستگاه مولد
شهد و یا به حالت فررفته در آن قرار دارند.
- راسته شمعدانی (Geraniales): نافه شامل دو ردیف پرچم و دستگاه ترشحی به صورت غدههایی در پای پرچمها قرار دارد.
- راسته افرا (Sapindales): نافه شامل دو ردیف پرچم و دستگاه مولد شهد به صورت یک صفحه در محوطه خارجی پرچمها قرار دارند.
- راسته شمشاد (Celastrales): نافه شامل یک ردیف پرچم و دستگاه مولد شهد در داخل پرچمها و خارج پرچمها قرار دارد.
کالسیفلورها
سه جزء خارجی اجزای گل یعنی کاسبرگها ، گلبرگها و پرچمها از قسمت زیرین خود بهم پیوستهاند و نهنج پیاله مانند یا کوزهای شکل را در انتهای دمگل بوجود آوردهاند. این گروه شامل 5 راسته است.
- راسته گل سرخ (Rosales)
- راسته چتریان (Umbellales)
- راسته مورد (Myrtales)
- راسته گل ساعتی (Passiflorales)
- راسته کاکتوسها (Cactales)
دو لپهایهای پیوسته گلبرگ Sympetalae
این گیاهان بالغ بر 50 هزار گونه هستند. گلبرگها در این گیاهان بهم پیوسته هستند. در اغلب پیوسته گلبرگها پرچمها به قسمت داخلی جام گل پیوستهاند. این گروه از گیاهان شامل 11 راسته هستند که در سه گروه قرار میگیرند.
گروه اول
پیوسته گلبرگهای 5 پیرامونی ، با تخمدان فوقانی و 5 برچه.
- راسته اریکال (Ericales): ابتداییترین راسته هستند، جام گل گاهی ناپیوسته ، نافه 10 پرچمی و پرچمها غیر متصل به گلبرگها.
- راسته پامچال (Primulales): جام گل پیوسته ، پرچمها به قسمت داخلی جام گل پیوستهاند.
- راسته خرمالو (Ebenales)
- راسته (Plumbaginales)
گروه دوم
پیوسته گلبرگهای 4 پیرامونی ، با تخمدان فوقانی و 2 برچه.
- راسته Gentianales: که از این راسته میتوان به زیتون ، زبان گنجشک و یاسمن اشاره کرد.
- راسته Polemoniales: که از این راسته میتوان به گاو زبان ، سیب زمینی و گوجه فرنگی اشاره کرد.
- راسته Personales: که از این راسته میتوان به گل میمون ، گل جالیز و کنجد اشاره کرد.
- راسته Lamiales: که از این راسته میتوان به نعنا، بارهنگ و شاه پسند اشاره کرد.
گروه سوم
پیوسته گلبرگهای 4 پیرامونی ، با تخمدان تحتانی و 2 برچه.
- راسته گل استکانی (Campanulales): که شامل گل استکانی و کدو است.
- راسته روناس (Rubiales): که شامل تیره روناس و بداغ است.
- راسته گل مینا (Asterales): که شامل تیره گل مینا ، تیره سنبلالطیب و تیره خواجه باشی میباشد.
دو لپهایهای بیگلبرگ Monochlamideae
- راسته کازوآرینال (Casuarinales): گیاهانی هستند درختی با ظاهری شبیه دم اسبیان و گلها یک جنسه میباشد.
- راسته آمنتال (Amentales): در این راسته تیرههای بید ، راش ، فندق و گردو قرار دارد.
- راسته گزنه (Urticales): در این راسته تیرههای گزنه ، توت ، نارون و شاهدانه قرار دارد.
- راسته دانه مرکزیان (Centrospermales): در این راسته تیرههای اسفناج ، گل میخک ، چغندر و لاله عباسی قرار دارد.
- راسته علف هفت بند (Polygonales): در این راسته تیرههای ترشک ، علف هفت بند و ریواس قرار دارد.
- راسته Santalales: که در این راسته تیره معروف دارواش قرار دارد.
مباحث مرتبط با عنوان