شرح حال
سید ابو الرضا ضیاء الدین فضل الله بن على بن عبید الله حسینى راوندى از علماى نام آور و مشایخ بزرگ شیعه در قرن ششم هجرى به شمار مىآید. او در یکى از شهرهاى اطراف کاشان به نام راوند و در خانوادهاى علاقهمند به خاندان محمد و آل محمد صلى الله علیهم اجمعین به دنیا آمد. از همان کودکى مهر و
محبت اهل بیت علیهمالسلام را فرا گرفته تشنه چشمه زلال و آب گواراى علوم و معارف خاندان عصمت و طهارت گردید. خاندان وى همه از اهل علم و تقوى بوده، شخصیتهاى برجستهاى از میان این خاندان برخاستهاند. فرزندان و نسل ایشان عموما از اهل علم و دانش بودهاند که از جمله آنها یکی سید ابو المحاسن، احمد بن فضل الله، عالم و فاضل و قاضى شهر کاشان و دیگری سید عز الدین ابو الحسن على بن فضل الله راوندى میباشد.
اساتید و شاگردان وی
وى از محضر اساتید و علماى فراوانى مانند: امام شهید عبد الواحد بن اسماعیل رویانى، سید ابو البرکات محمد بن اسماعیل حسینى مشهدى، سید مرتضى بن سید داعى حسینى، سید على بن ابو طالب حسنى، شیخ بارع، حسین بن محمد بن عبد الوهاب بغدادى، على بن على بن عبد الصمد و برادرش محمد بن على، ابو عبد الله جعفر بن محمد دوریستى، ابو جعفر محمد بن على بن حسین مقرى نیشابورى بهرهها برده است. ایشان دارای شخصیتى فاضل و دانشمند، عالمى بزرگوار و رئیس مذهب و از برجستهترین علماى دوران خود به شمار مىرفت تا جائیکه از محضر علماى بزرگى همچون شیخ رکن الدین على بن ابو الحسن على بن عبد الصمد بن محمد تمیمى نیشابورى، ابو العباس احمد بن یحیى بن قافه کوفى، قاضى عماد الدین، ابو محمد حسن استرآبادى، احمد بن محمد بن احمد بن محمد بن حسین بن مهرویه کرمندى، ذو الفقار بن محمد بن معبد ابو الصمصام حسنى مروزى اجازه روایتی داشته است. شخصی ادیب و شاعرى توانا بود که دیوان شعرى نیز از او به یادگار مانده است. منتجب الدین رازی و شیخ محمد طو سی پدر
خواجه نصیر الدین، سید ناصر الدین ابو المعالى محمد بن حسین بن محمد حمدانى، شیخ قوام الدین محمد بن محمد بحرانى، شیخ تاج الدین محمد بن محمد شعیرى از شاگردان مکتب سیّد راوندی بو دهاند و از او نقل روایت کردهاند.
راوندى از دیدگاه بزرگان
نام وى در کتابهاى تراجم و علم رجال با احترام برده شده، شخصیت ایشان مورد احترام
علماى شیعه است. چنانکه سمعانى در کتاب خود مىگوید:
روزى به کاشان رفتم و تصمیم به زیارت ابو الرضا فضل الله راوندى گرفتم. وقتى به خانه وى رسیدم، در زدم و منتظر خروج ایشان شدم. در آن هنگام دیدم بالاى درِ خانه این آیه شریفه را نوشتهاند: «إنَّما یُریدُ اللَّهُ لِیُذهِبَ عَنکمُ الرِّجسَ أهلَ البَیتِ و یُطهِّرَکُم تَطهیراً» لحظهاى که چشمانم به روى مبارکش افتاد دیدم ایشان از آنچه تصور مىکردم بسیار بزرگوارتر است. در آن دیدار من برخى احادیث و روایات و بخشى از اشعار وى را از ایشان شنیدم. ابوالرضا از نوابغ بزرگ رئیس فقهاء و محدثین عصر خویش بود که علمای بزرگ اسلامی مخالف و موافق به فضائل علمی و محاسن معنوی او اعتراف داشتند. سمعانی و عماد کاتب از
علمای تسنن مینویسند از دانشمندان معاصر ما که در شهر قاشان (کاشان) از حضور او بهرهمند شدیم. سید فاضل ابوالرضای علوی است که علم و فضل او مقبول عموم است. مردی با ابهّت و جلال بود. بالبداهه شعر میسرود. کلامش روان و وعظ او نافذ بود. در اصول و فروع اسلامی توانا بود. خطی نیکو و حظی وافر از مال دنیا داشت.
عماد کاتب نیز درباره ایشان مىگوید:"سید فضل الله راوندى شخصیتى کم نظیر و داراى نسبى شریف و اخلاقى بزرگوار بود. وى از قدماء علما و دانشمندى فاضل و داراى چهرهاى جذاب و با ابهت و صاحب سخنى زیبا بود. او واعظى بزرگ و داراى خطى خوش و تألیفاتى فراوان بوده، مورد احترام مردم و از رزق و روزى خوبى نیز بهرهمند بود. در سال 533 هجرى در دوران کودکى من و برادر کوچکم در مدرسه مجدیه در شهر کاشان درس مىخواندم. در آن زمان مىدیدم که آن سید بزرگوار به مدرسه مىآمدند و در آنجا درس اخلاق مىدادند. جمعیت فراوانى از مردم عادى و علماى بزرگ نیز پاى درس ایشان حاضر مىشدند. بعدها در اصفهان با فرزندش احمد دوست شدم و از طریق ایشان بهتر با تألیفات و مقام علمى پدر بزرگوارش آشنا گشتم."
آثار راوندی
از ایشان آثار متعددی بر جای مانده که به تعدادی از آنها اشاره میکنیم:
1-
النوادر
2 - ضوء الشهاب فی شرح الشهاب
3 - الأربعین فی الأحادیث
4 - التفسیر
5 - دیوان اشعار
سرانجام پس از عمرى خدمت به اسلام و علوم و معارف آل محمد صلى الله علیهم اجمعین، این عالم اندیشمند در حدود سال 570 هجرى در شهر کاشان دیده از جهان فرو بست و به دیار دوست شتافت.
همچنین ببینید
منابع
- بخش سرگذشت نیکان سایت شعائر www.shaaer.com
- نرم افزار جامع الاحادیث
نویسنده فاطمه پورزاد.