راه دستیابی به قرب الهی

تکامل انسانی و دستیابی به کرامت اکتسابی و کمال نهایی در گرو اعمال اختیاری است.
اعمالی در این خصوص کارساز است که متکی به ایمان به خدا، معاد و نبوت باشد و همراه با تقوا انجام گیرد.کارهایی که با تقوا همراه نباشد در پیشگاه خداوند پذیرفتنی نیست انما تقبل الله من المتقین همانا خداوند از انسانهای با تقوا ( اعمال )را می‌پذیرد.
عوامل کلی قرب به خدا ایمان و عمل صالح است و عمل که همراه با تقوا نباشد صلاحیت تقدیم به پیشگاه خداوند را ندارد و عمل صالح نامیده نمی‌شود.
تقوا در اعمال یعنی عمل فقط برای خدا باشد و برای خدا شدن هر عملی به نیت آن وابسته است.انما الاعمال بالنیات همانا ارزش اعمال به نیتهای آن وابسته است. یگانه عملی که ذاتاً می‌تواند به عبادت باشد نیت است و سایر اعمال در پرتو نیت عبادت می‌شوند.به همین دلیل است که هدف آفرینش همة موجودات مختار عبادت معرفی شده است «و ما خلقت الجن و الانس الا لیعبدون»و جن و انس را جز برای عبادت نیافریدیم.
در برابر عوامل کلی قرب عوامل کلی سقوط و دوری از خدا عبارتند از دنیا طلبی، پیروی از شیطان و سرسپردگی نسبت به تمایلات نفسانی.
قرب الهی که مطلوب و کمال نهایی انسان است خود درجاتی دارد و حتی کوچکترین عمل اختیاری انسان در صورتی که واجد شرایط لازم باشد تا حدی انسان را به خدا نزدیک می‌کند.
هر یک از انسانها بر اساس میزان و کیفیت اعمال خویش در پیشگاه خداوند درجه یا درجاتی دارند و هر فرد و گروهی در درجه و مرتبه‌ای قرار دارد ،«هم درجات عند الله» آنان در پیشگاه خدا دارای درجاتی هستند چنان که سقوط و دوری از خداوند نیز دارای درکاتی است و کوچکترین عمل به میزان خود انسان را سقوط می‌دهد و بر این اساس توقف در زندگی انسان معنا ندارد و هر عملی می‌تواند انسان را به خدا نزدیک یا از او دور کند.
در جا زدن و توقف در ورتی متصور است که فرد هیچ تکلیفی نداشته باشد و انسان مادامی که در نلاش اختیاری است و بستهه به آن که تکلیف خویش چنان که خدا می خواهد عمل کند یا نکند تکامل یت سوط خواهد داشت:«و لکل درجات مما عملوا و ما ربک بافل عما تعلمون» و برای یگانه چیزی است که به سوی خدا صعود می کند و کار نک و شایسیته ایمان را رفعت می بخشد.
«الیه صعد الکلم الطیب و العمل الصالح یرفعه»سخن و اعتقاد پاک به سوی خدا بالا می رود و عمل شایسته آن را رفعت می بخشد.
انسان مومن نیز به تبع ایمان به خداوند قرب می یابد.
بر این اساس هر قدر ایمان فرد کامل تر باشد و مراتب پایین تر از آن ،آمیزه ای از شرک و نفاق خفی و در مراتب مادون قرب ، شرک و نفاق جلی نامیده می شود.
شرک و نفاق برخاسته از نیتی است که صاحب عمل داشته باشد
پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم می فرماید:« تیه الشرک فی امتی اخفی من دبیب انمله السوداء علی الخره الصماء فی اللیله الظلماء»
نیت شرک در میان امت من از راه رفتن مورچه سیاه بر روی سنگی صاف در شبی لمانی مخفی تر است.
کتاب: انسان شناسی
نویسنده: محمود رجبی
صفحه: 227